Waranon ไทย นครราชสีมา เหมืองเกลือหิน Rock Salt ขนาดใหญ่ในอำเภอพิมาย

วันนี้ สมาคมธรณีวิทยาแห่งประเทศไทย ได้พาลูกทัวร์ไปเยี่ยมชมกิจการเหมืองเกลือหิน Rock Salt ขนาดใหญ่ในอำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ที่มีกำลังการผลิตเกลือสินเธาร์ ปีล่ะไม่น้อยกว่า 1 ล้าน 5 แสนตัน โดยมีการเริ่มศึกษาริเริ่มโครงการการผลิตมาตั้งแต่ปี 2523 โน่นแล้ว

ชั้นเกลือหินอายุมากกว่า 65 ล้านปีนั้น เกิดจากการระเหยของน้ำทะเลโบราณ จะน้ำเกลือมีความเข้มข้น จนเกลือตกตะกอน ได้ชั้นเกลือหินหนาร่วมสองร้อยเมตร ในแอ่งสกลนครทางตอนเหนือ คลุมพื้นที่ 17,000 ตารางกิโลเมตร และ ในแอ่งโคราช ทางตอนใต้คลุมพื้นที่ 33,000 ตารางกิโลเมตร

การผลิตเกลือที่เรามาเยี่ยมชมในวันนี้ เป็นการผลิตในแอ่งใต้ ที่อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา โดยกระบวนการผลิตเป็น 2 กระบวนการใหญ่ๆ คือ กระบวนการอัดน้ำจืด ลงไปในชั้นเกลือ ลึก 200 เมตร ใต้ดิน เพื่อให้น้ำจืด อาทิ มีเกลือเป็นส่วนประกอบสัก 5,000 กรัมต่อลิตร ลงไปละลายเกลือหิน จนได้น้ำเกลือมีความเข้มข้นสูงถึง 330,000 กรัมต่อลิตร กลับขึ้นมา ในส่วนนี้ นับว่าเป็นการทำเหมืองใต้ดินด้วยการละลายน้ำ

น้ำเกลือเข้มข้นนี้ ถูกควบคุมการผลิต ให้อยู่ในระบบปิด ไม่ให้รั่วไหลออกไปสู่ภายนอก อย่างเข้มงวด แล้วส่งน้ำเกลือเข้มข้นนี้ เข้าส่วนการผลิต ภาคพื้นดิน เพื่อทำการแยกเอาส่วนประกอบอื่นๆ นอกเหนือจาก NaCl โซเดียม คลอไรด์ ออกไปโดยการใช้สารเร่งการตกตะกอน แล้วเอาน้ำเกลือโซเดียมคลอไรด์นี้ ไปเคี่ยวให้ร้อน จนเกลือตกตะกอน ได้เกลือแกงบริสุทธิ์ 99.9%ผลิตภัณฑ์เกลือนี้ แบ่งขายเป็นสองชนิดคือ เกลือสำหรับบริโภคที่ได้รับการเติมไอโอดีนแล้ว และ เกลืออุตสาหกรรม เพื่อใช้เป็นสารตั้งต้นในอุตสาหกรรม โดยการแยกเอา Na+ หรือสารโซเดียม ที่เอาไปใช้เช่น ผลิตโซดาไฟ Caustic Soda ใช้ในอุตสาหกรรมผงซักฟอก สบู่ พลาสติก ใยสังเคราะห์ รวมทั้งเป็นสารตั้งต้นในการผลิตกรดไนตริกใช้ในอุตสาหกรรมหลายอย่าง เป็นต้น

ส่วน คลอรีน Cl- ก็เอาไปเป็นสารตั้งต้นในการผลิตกรดเกลือ สารโพลิเมอร์ เส้นใยสังเคราะห์ ยางสังเคราะห์ ย่าฆ่าแมลง ใช้ในการทำความสะอาดน้ำประปา เป็นต้น

ดังนั้น การผลิตเกลือ จากเกลือหิน ซึ่งเป็นสินทรัพย์ในดิน แร่ในหินของประเทศไทยนี้ จึงมีความสำคัญสูงในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทยเป็นอย่างยิ่ง พี่ๆน้องๆ ลองนึกดูสิครับว่า หากไม่มีการนำเอาเกลือหินที่มีอยู่นี้ออกมาใช้ แต่เลือกการนำเข้าจากต่างประเทศมาแทน เราจะต้องสูญเสียเงินตราออกนอกประเทศไปเป็นจำนวนเท่าไหร่ คนไทยจะมีเงินพอที่จะจ่ายจะซื้อมาจากต่างประเทศ เราจะมีเงินกันพอหรือเปล่าหนอ

ไหนๆ ก็มาเยือนถึงถิ่นพิมายแล้ว ก็ขอแว่ะเยี่ยมปราสาทหินพิมายกันสักหน่อยน่ะขอรับ

ตามประสานักธรณีวิทยาที่เป็นเรื้อรัง รักษาไม่หาย ก็ต้องไปด้อมๆมองๆหินที่เอามาสร้างปราสาทหินพิมายกันสักหน่อย ก็พบว่า มีหินอยู่สองชนิดใหญ่ๆ คือ ศิลาแลง และ หินทราย

ศิลาแลง นั้น เวลาเกิดและจะนำเอาออกมาใช้นั้น ตัวมันเองยังเป็นดินเหนียวนิ่มๆ เพราะอมน้ำอยู่เยอะ มีสีขาวๆอมเหลือง หรือสีน้ำตาลอยู่เลย เวลาจะเอาขึ้นมา ก็ใช้มีดตัดออกมาเป็นก้อนๆ เหมือนตัดขนมเปียกปูนในถาด หรือ ตัดขนมเค๊ก พอตัดออกมาวางไว้บนพื้น พอโดนอากาศ ก็จะสูญเสียน้ำ เลยแห้ง และ สารประกอบเหล็กก็เกิดปฏิกริยาอ๊อกซิเดชั่น จนกลายเป็นสีแดง หรือน้ำตาลแดง

แต่ถ้าเราไปก้มดูใกล้ๆ เราก็สามารถแยก ศิลาแลงได้เป็นสองแบบคือ แบบที่เวลาดินเหนียวหดตัวเพราะสูญเสียน้ำ หรือแห้ง จนเห็นเป็นรูๆ เลยเรียกว่า ศิลาแลงรูหนอน Vesicular laterite

ส่วนอีกแบบหนึ่งนั้น ตัวเนื้อดินเหนียวที่เกิด มีการพอกตัวของสารประกอบเหล็กอ็อกไซด์เป็นชั้นๆ เม็ดกลมๆ เหมือนเม็ดถั่ว ก็เลยเรียกว่า ศิลาแลงเม็ดถั่ว Pisolitic laterite

ส่วนหินทรายที่เอามาสร้างนั้น ก็เห็นได้ชัดๆว่ามีสองสี คือ หินทรายสีน้ำตาลอมแดง ซึ่งน่าจะเป็นหินชุดเสาขัว หรือโคกกรวด และ หินทรายสีน้ำตาลอมเหลือง ซึ่งแข็งแรง แข็งแกร่งกว่า (คาดว่าจะเป็นหินชุดภูพาน อายุประมาณร้อยสิบล้านปี) จึงถูกนำเอามาสร้างกรอบประตูหน้าต่าง และ คานทับหลัง

ดังนั้น เวลายืนมองไกลๆ ก็จะเห็นสีของหินที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน

ส่วนตัวเทวรูป และองค์พระนาคปรก ก็น่าจะถูกแก่ะสลักจากหินทรายสีขาวอมเหลืองเช่นเดียวกัน

ตัวปราสาทหินพิมายนี้ อยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพมากนัก มาเยี่ยมชมกันได้น่ะครับ สวยงามน่าชมน่ะขอรับ