Waiyapot ep045 Geosyncline and Polar wander Theory ทฤษฎีเกี่ยวกับการเกิดแอ่งตะกอน และการเคลื่อนที่ของขั้วโลก
Fig. 45.1 Geosynclinal Sedimentation Cycle.
EP. 45 Geosyncline and Polar wander Theory ทฤษฎีเกี่ยวกับการเกิดแอ่งตะกอน และการเคลื่อนที่ของขั้วโลก
Geosyncline และ Geanticline เป็นทฤษฎีการเกิดภูเขา (orogeny) นำเสนอโดย James Hall และ James Dwight Dana ในช่วงกลางศตวรรษที่ 19th เพื่ออธิบายการเกิดเทือกเขา Appalachian Mountains ต่อมา Émile Haug ได้ทำการรวบรวมและสร้างเป็นทฤษฎีในปี ค.ศ. 1900 ที่บรรยายเกี่ยวกับการสะสมตะกอนในแอ่งที่เกิดจากการยุบตัวของเปลือกโลกขนาดใหญ่ เรียกว่า geosyncline เนื่องจากการโค้งงอของแผ่นเปลือกโลก ทำให้การสะสมตัวของตะกอน จากตะกอนบนบก (red bed) เป็นตะกอนในทะเลตื้น (molasse) เป็นตะกอนลาดไหล่ทวีป (flysch) และเป็นตะกอนทะเลลึก (euxinic) จากนั้นก็เกิดการโค้งงอของแผ่นเปลือกโลกอีกครั้งทำให้ชั้นตะกอนทั้งหมดยกตัวขึ้นเป็นภูเขาเรียกว่า geanticline ทฤษฎีนี้ไม่สามารถอธิบายทางกลศาสตร์ให้เห็นชัดเจนได้ว่าแรงที่ทำให้เกิดการยุบตัวและโก่งตัวเป็นอย่างไร ต่อมาเมื่อมีทฤษฎี plate tectonic ที่สามารถอธิบายได้ดีกว่า ทฤษฎี Geosyncline และ Geanticline ก็เสื่อมความนิยมไป
Polar wander Theory เนื่องจากแกนของโลกเอียงระหว่าง 21-25 องศาทำให้ magnetic north และ true north จะไม่เป็นจุดเดียวกันเมื่อเปรียบเทียบกับเส้น equator ในช่วงเวลาต่าง ๆ magnetic north จะเคลื่อนที่ไปตลอด สารแม่เหล็กที่เป็นส่วนประกอบของหิน ดินที่สะสมตัวหรือแข็งตัวบนผิวโลก จะเรียงตัวในแนว NS ตามสนามแม่เหล็กโลกในช่วงเวลานั้น เราสามารถทราบถึง inclination และ declination ของสนามแม่เหล็กที่บันทึกโดยสารแม่เหล็กในหิน ก็จะสามารถคำนวณย้อนกลับเป็นค่า latitude และ longitude ของหินนั้น ๆ ในขณะที่เกิดหินได้ เรียกการศึกษานี้ว่า paleomagnetic theory
Fig. 45.2 Polar wandering in recent period.
Fig. 45.3 Polar wandering in the past period.
ที่มา
- https://www.facebook.com/weerasak.phomthong
รวบรวมข้อมูลและภาพ
-------------------------------------------------
Waiyapot บทความ ไวยพจน์ วรกนก (Waiyapot Worakanok) รวมข้อมูล-------------------------------------------------