ค่าธรรมเนียมรถติด (Congestion Charge) คืออะไร?
ค่าธรรมเนียมรถติด คือ การเก็บค่าธรรมเนียมจากผู้ขับขี่รถยนต์ ที่เข้าสู่พื้นที่ที่มีการจราจรหนาแน่น ในช่วงเวลาเร่งด่วน เป็นมาตรการหนึ่งที่ใช้กันทั่วโลก เพื่อลดปัญหาการจราจรติดขัดในเมืองใหญ่
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
- ลดปริมาณรถยนต์ในเขตเมือง: เมื่อมีการเก็บค่าธรรมเนียม ผู้ขับขี่บางส่วนอาจเลือกใช้ระบบขนส่งสาธารณะ เปลี่ยนเส้นทาง หรือปรับเปลี่ยนเวลาเดินทาง ซึ่งจะช่วยลดจำนวนรถยนต์บนท้องถนน
- เพิ่มความเร็วในการเดินทาง: เมื่อรถยนต์บนท้องถนนลดลง การจราจรจะคล่องตัวขึ้น ทำให้ผู้ใช้รถใช้ถนนสามารถเดินทางได้เร็วขึ้น
- ลดมลพิษทางอากาศ: การจราจรติดขัดเป็นสาเหตุสำคัญของมลพิษทางอากาศ การลดจำนวนรถยนต์จะช่วยลดมลพิษทางอากาศและส่งผลดีต่อสุขภาพของประชาชน
- เพิ่มประสิทธิภาพการขนส่งสาธารณะ: รายได้จากค่าธรรมเนียมรถติดสามารถนำไปพัฒนาและปรับปรุงระบบขนส่งสาธารณะให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งจะช่วยจูงใจให้ประชาชนหันมาใช้บริการขนส่งสาธารณะ
ตัวอย่างการใช้ค่าธรรมเนียมรถติดในต่างประเทศ
- ลอนดอน (London Congestion Charge): เริ่มใช้ในปี 2003 เก็บค่าธรรมเนียมจากรถยนต์ที่เข้าสู่ใจกลางกรุงลอนดอนในช่วงเวลาเร่งด่วน ส่งผลให้ปริมาณรถยนต์ลดลง การจราจรคล่องตัวขึ้น และมลพิษทางอากาศลดลง
- สตอกโฮล์ม (Stockholm Congestion Tax): เริ่มใช้ในปี 2007 เก็บค่าธรรมเนียมจากรถยนต์ที่เข้าและออกจากใจกลางเมืองสตอกโฮล์ม มีการปรับอัตราค่าธรรมเนียมตามช่วงเวลา ส่งผลให้ปริมาณรถยนต์ลดลงอย่างมาก
- สิงคโปร์ (Electronic Road Pricing): เริ่มใช้ในปี 1975 เป็นระบบเก็บค่าธรรมเนียมรถยนต์แบบอิเล็กทรอนิกส์ มีการปรับอัตราค่าธรรมเนียมตามสภาพการจราจรแบบเรียลไทม์ ช่วยควบคุมปริมาณรถยนต์และลดปัญหาการจราจรติดขัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ข้อควรพิจารณาในการนำค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้
- ผลกระทบต่อผู้มีรายได้น้อย: ควรมีมาตรการช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อย เช่น การยกเว้นค่าธรรมเนียม หรือการให้ส่วนลด
- การจราจรในพื้นที่โดยรอบ: อาจทำให้เกิดการจราจรหนาแน่นในพื้นที่โดยรอบ ดังนั้น ต้องมีการวางแผนการจราจรอย่างรอบคอบ
- ระบบการจัดเก็บค่าธรรมเนียม: ต้องมีระบบการจัดเก็บค่าธรรมเนียมที่มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และเป็นธรรม
-----------------------------------------------------
ค่าธรรมเนียมรถติด : ข้อคิด&ประสบการณ์ต่างประเทศ โดย วีระศักดิ์ โควสุรัตน์ ประธานสภาลมหายใจกรุงเทพ รายการ The Leader Insight วันพฤหัสบดีที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๖๗ เวลา ๐๙.๓๐-๑๐.๓๐ น. ดำเนินรายการโดย จิระ ห้องสำเริง
ติดตามชมได้ที่ https://youtu.be/llwl-OD2Gxw
วิดีโอนี้เป็นการสัมภาษณ์ ดร.วีระศักดิ์ โควสุรัตน์ ประธานสภาลมหายใจกรุงเทพฯ ในรายการ The Leader Inside เกี่ยวกับแนวคิดการเก็บค่าธรรมเนียมรถติดในเขตกรุงเทพฯ ชั้นใน เพื่อแก้ปัญหารถติด
ประเด็นสำคัญ:
- ปัญหาเรื้อรัง: ปัญหารถติดเป็นปัญหาเรื้อรังในกรุงเทพฯ ที่ผ่านมามีความพยายามแก้ไขหลายวิธีแต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ
- แนวคิดใหม่: รัฐบาลมีแนวคิดจะเก็บค่าธรรมเนียมรถที่เข้ามาในเขตกรุงเทพฯ ชั้นใน โดยอ้างอิงจากกรณีศึกษาในต่างประเทศ เช่น ลอนดอน
- ข้อดี: การเก็บค่าธรรมเนียมอาจช่วยลดปริมาณรถในเขตเมืองชั้นใน ส่งผลให้การจราจรคล่องตัวขึ้น และยังเป็นการเพิ่มรายได้ให้กับ กทม. เพื่อนำไปพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ
- ข้อควรระวัง: ต้องมีการศึกษาและวางแผนอย่างรอบคอบ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมและมีประสิทธิภาพ รวมถึงต้องสื่อสารกับประชาชนอย่างชัดเจนถึงวัตถุประสงค์และวิธีการใช้เงินที่ได้จากค่าธรรมเนียม
- การนำไปใช้: ควรเริ่มต้นในพื้นที่ที่มีปัญหาการจราจรหนาแน่น เช่น เพชรบุรี ทองหล่อ สีลม สาธร
- บทเรียนจากต่างประเทศ: ลอนดอนใช้เงินที่ได้จากค่าธรรมเนียมรถติดไปพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ ทำให้ประชาชนได้รับประโยชน์โดยตรง
ข้อสรุป:
- การเก็บค่าธรรมเนียมรถติดเป็นแนวคิดที่น่าสนใจ แต่ต้องมีการดำเนินการอย่างรอบคอบและโปร่งใส
- การแก้ปัญหารถติดต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน และต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อประชาชนในทุกระดับ
ข้อสังเกต:
- ดร.วีระศักดิ์ เน้นย้ำว่าการแก้ปัญหารถติดต้องเริ่มต้นจากการกระจายความเจริญออกสู่เมืองอื่นๆ และพัฒนาระบบขนส่งมวลชนให้มีประสิทธิภาพควบคู่กันไป
- การเก็บค่าธรรมเนียมรถติดเป็นเพียงหนึ่งในมาตรการแก้ปัญหา อาจไม่ใช่ทางออกเดียว
โดยรวมแล้ว วิดีโอนี้ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับแนวคิดการเก็บค่าธรรมเนียมรถติด พร้อมทั้งข้อคิดและข้อควรระวังในการนำมาใช้จริง