Lertsin 005 แคล้วคลาดเพราะเชื่อฟัง
005แคล้วคลาดเพราะเชื่อฟัง
ปี 2522 ได้รับมอบหมายให้ไปเป็นกำลังเสริมร่วมสำรวจธรณี ยะลา-นราธิวาส กับพี่อัศนี ที่เดินทางไปก่อนหน้าแล้ว โดยนัดพบกันที่โรงแรมศรียะลา ผมเดินทางด้วยรถไฟลงหาดใหญ่และต่อด้วยรถเบนซ์รุ่นหางปลาคันเท่ไปโรงแรมศรียะลา ยุคนั้นรถแท็กซี่ที่วิ่งระหว่างหาดใหญ่-ยะลา หาดใหญ่-ปัตตานี มีแต่รถเบนซ์ โชเฟอร์ถือพวงมาลัยด้วยมือซ้ายข้างเดียว มือขวาห้อยออกนอกรถ น่าตื่นเต้นดี ระหว่างอยู่บนรถไฟ หยิบหนังสือพิมพ์ขึ้นมาอ่าน พบข่าวที่ทำให้ชวนขนหัวลุก "ระเบิดกลางเมืองยะลา" พยายามตั้งสติแล้วคิดว่า โชคดีเพิ่งระเบิด คงไม่ระเบิดซ้ำเร็วๆนี้แน่ เมื่อไปถึงโรงแรมทราบว่าทีมสำรวจออกพื้นที่ เลยตั้งใจเก็บของเสร็จจะออกเดินสำรวจเมืองเพราะเป็นครั้งแรกที่ได้มายะลา แต่พอเข้าห้องยังไม่ทันทำอะไร ได้ยินเสียง "ปัง"ดังมากและไม่ไกลจากห้องพักเสียด้วย หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ เก็บตัวเงียบอยู่ในห้อง เวลาผ่านไปเท่าไรไม่รู้ ท้องเริ่มหิว ค่อยๆลุกยืนมองผ่านหน้าต่าง ทุกอย่างด้านนอกมีการเคลื่อนไหวเป็นปรกติ ด้วยความหิวตัดสินใจออกนอกห้องเจอพนักงานโรงแรมเลยถามว่าเสียงอะไรดังมากตอนผมเข้ามา เขาบอกลมมันแรงพัดประตูปิดดังไปหน่อย... โธ่ ไอ้ขี้ขลาด
เมื่อได้ออกพื้นที่พบความยากลำบากในการสื่อสารกับชาวบ้านเพราะส่วนใหญ่ไม่ค่อยพูดไทย สื่อสารกันแต่ภาษายาวี พี่อัศนีมีพรสวรรค์ด้านภาษา พูดยาวีผสมกระเหรี่ยงได้ ผมท่องจำไว้แค่2ประโยคเผื่อได้ใช้ยามจำเป็น "แป๊ะซะปาตู" มาสำรวจหิน และ "ตะเด้าะดูวิ" ไม่มีสตางค์
การสำรวจธรณีวิทยาครั้งนี้ มีเป้าหมายอยู่ที่บ้านกุมุง ติดแม่น้ำสายบุรีที่มีรายงานว่าพบหินบะซอลท์และจะเลยไปดูธรณีวิทยาแหล่งแร่โครไมท์ทีมีการทำเหมืองได้ไม่นานก็ต้องปิดตัวลง ไม่ทราบว่าเป็นเพราะไม่มีแร่หรือจ่ายค่าคุ้มครองไม่ไหว ส่วนแหล่งแร่ทองคำ บ้านโต๊ะโม๊ะ อำเภอสุคีริน จังหวัดนราธิวาส วางแผนไปในภายหลัง ในเวลานั้น การใช้รถแลนด์โรเวอร์จากตัวเมืองยะลา ผ่านอำเภอจะแนะ และอำเภอสุคีริน จังหวัดนราธิวาส ไม่มีหน่วยงานส่วนกลางกล้าทำ แต่พี่อัศนีที่มีความตั้งใจเก็บข้อมูลธรณีวิทยาให้ได้มากที่สุดกับผมที่ไม่รู้สถานการณ์จริง ลุยไปทั่วจริงๆ เมื่อไม่รู้เลยไม่กลัว ระหว่างนั่งรถต้องสังเกตเส้นทางโดยดูจากแผนที่ภูมิประเทศ มาตราส่วน 1: 50,000 ตลอดเวลา เพื่อไม่ให้หลงออกนอกเส้นทาง สภาพถนนแคบ นูนกลางแบบหลังเต่า มีรถสวนมาน้อยมาก พนักงานขับรถตื่นตัวตลอดเหมือนกัน รอฟังคำสั่งเลี้ยวซ้ายขวาอย่างตั้งใจ เมื่อผ่านชุมชนเล็กๆ สังเกตเห็นป้อมตำรวจ มีหมวกตำรวจวางอยู่ แต่ในป้อมไม่มีใคร ระยะทางไม่ถึง100กิโลเมตร ใช้เวลากว่า3ชั่วโมง ถึงบ้านดุซงญอ อำเภอจะแนะ นราธิวาส ดูจากแผนที่ แล้วอีกไม่ไกลจะถึงจุดหมาย แวะเติมเสบียงและสอบถามข้อมูลกับชาวบ้าน เมื่อจะทักทายเขารีบเดินหนีทันที พอถามเด็ก ก็มีคนมาดึงเด็กออกไป หันไปมองหน้าพี่อัศนี ส่งสายตาว่าท่าจะไม่ดี เหมือนมีอะไรมาดลใจ เลยได้ยินเสียงสวรรค์จากปากพี่อัศนี "ถอยดีกว่า" ผมเป็นคนหัวอ่อน เชื่อฟัง ไม่ขัดใจลูกพี่อยู่แล้ว ไปสำรวจที่อื่นก่อนก็ได้ อีก2วันถัดมาได้ข่าวนาวิกโยธินโดนยิงตาย3ศพใกล้กับจุดที่พี่อัศนีกับผมไปถามชาวบ้าน โดยเหตุเกิดหลังจากเราออกมาได้ไม่นาน นึกแล้วเสียวสันหลัง ชาวบ้านคงรู้ความเคลื่อนไหวของกองกำลังแบ่งแยกดินแดน ว่ากำลังบุกประชิดหมู่บ้านเลยไม่ยอมพูดอะไรเลยมีแต่พวกเราที่ซื่อบื้อ ถ้าลูกพี่ไม่สั่งถอย ถ้าผมไม่เชื่อฟัง คงไม่ได้มานั่งเขียนบันทึกในวันนี้แน่
เป้าหมายที่วางไว้ไม่สำเร็จเป็นสิ่งคาใจเรามาก แต่เหมือนฟ้าเห็นใจ ประมาณปี2541 พี่อัศนีและผมได้มาร่วมบุกเบิกโครงการสำรวจธรณีวิทยาระหว่างประเทศไทยและมาเลเซียด้วยกัน สถานการณ์ใน4จังหวัดชายแดนใต้ขณะนั้น ค่อนข้างสงบ ทำให้มีโอกาสเข้าถึงพื้นที่ทุกแห่งที่อยากไป จนเกิดเหตุการณ์ปล้นค่ายทหารที่อำเภอเจาะไอร้อง จังหวัดนราธิวาส เมื่อต้นปี พ.ศ.2547 ทำให้สถานการณ์รุนแรงขึ้นมาใหม่ การเข้าพื้นที่แทบเป็นไปไม่ได้เลย จากการสำรวจร่วมกันระหว่างนักธรณีวิทยาไทยและมาเลเซีย สามารถผลิตแผนที่ธรณีวิทยามาตรส่วน 1:250:000 ครอบคลุมพื้นที่ของทั้งสองประเทศตลอดแนวชายแดนยาว 576 กิโลเมตร มีการเปลี่ยนแปลงจากแผนที่ธรณีวิทยาฉบับก่อนหน้านี้มากมายและยังทำให้ทราบว่า พื้นที่รอยต่อจังหวัดนราธิวาสและประเทศมาเลเซียมีศักยภาพทางแร่โลหะมีค่าสูงมาก ชาวบ้านยะงคงร่อนทองคำตามลำห้วยใกล้บ้านกะลูบี ตำบลภูเขาทอง อำเภอสุคีริน นราธิวาส ไม่ไกลจากเหมืองทองโต๊ะโม๊ะที่พวกเบบี้บูม เคยท่องจำสมัยเรียนในระดับประถมศึกษาว่าเป็นแหล่งทองคำของประเทศ ผมไม่มีความชำนาญเรื่องการสำรวจแร่มากนัก แต่ได้แอบใส่คำว่า volcanic aureole ไว้ในรายงาน ถ้าสถานการณ์สงบ พื้นที่นี้มีศักยภาพสูงมากที่จะค้นพบแหล่งแร่โลหะมีค่าโดยเฉพาะอย่างยิ่ง โครเมี่ยม และทองคำ
เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์
20 เมษายน 2564
.
ที่มา
- https://www.facebook.com/เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์
รวบรวมข้อมูลและภาพ
-------------------------------------------------
บทความ เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์ (Lertsin Raksakulwong) รวมข้อมูล-------------------------------------------------