เที่ยวกัมพูชา เสียมเรียบ ปราสาทตาแก้ว (Takeo Castle)

161211 ปราสาทตาแก้ว เสียมเรียบ กัมพูชา สร้างในปีพุทธศตวรรษที่ 16 รัชสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 5 เป็นศิลปะแบบคลัง ศาสนาฮินดู ไศวนิกาย จุดประสงค์ของการสร้างปราสาทตาแก้วเพื่ออุทิศให้แด่พระศิวะในศาสนาฮินดูที่พระเจ้าชัยวรมันที่ 5 ทรงนับถือ แต่พระองค์ก็ทรงให้ความอุปถัมภ์แก่พุทธศาสนานิกายมหายานอย่างเปิดเผย

ปราสาทตาแก้ว เป็นปราสาทแรกที่ทดลองนำหินทรายมาสร้าง มีลักษณะเป็นปราสาท 5 หลัง ก่อด้วยหินเป็นชั้น 5 ชั้น สูง 20 เมตร ในชั้นที่ 2 มีระเบียงคตยาวติดต่อล้อมรอบ เป็นปราสาทที่ถูกเรียกว่าปราสาทโกลน หมายความว่าเป็นปราสาทที่ยังสร้างไม่เสร็จดี พระเจ้าอุทัยทิตยวรมันที่ 1 ผู้มีศักดิ์เป็นพระนัดดาขึ้นครองราชย์ต่อมา จารึกไม่ได้ระบุว่าพระองค์ทรงสร้างปราสาทต่อหรือไม่ เพราะเป็นการขึ้นครองราชย์ช่วงสั้นๆ จวบจนพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 ขึ้นครองราชย์ จึงทรงสร้างปราสาทตาแก้วต่อจนสิ้นรัชกาลก็ยังไม่เสร็จ เป็นปราสาทบนฐานเป็นชั้นจำนวน 3 ชั้น ด้านบนบนมีปราสาทจำนวน 5 หลังซ่งสืบพัฒนาการมาจากปราสาทแปรรูป อย่างไรก็ตาม เป็นครั้งแรกรที่ปราสาททั้งหมดสร้างด้วยหินและสามารถเจาะประตูเข้าได้ทั้งสี่ทิศ มีระเบียงคดอยู่โดยรอบที่ด้านล่างฐานเป็นชั้น ซึ่งเป็นพัฒนาการใหม่มาจากอาคารยาวๆที่ไม่ต่อเนื่องกันที่ปราสาทแปรรูป ปราสาทยังสร้างไม่สำเร็จ ด้วยเหตุนี้จึงยังไม่ปรากฏลวดลายใดๆ มีข้อสันนิษฐานที่ปราสาทเป็นปราสาทโกลนหรือสร้างไม่เสร็จอาจเป็นเพราะหินทรายที่นำมาก่อสร้างนั้นมีความแข็งจนยากต่อการแกะสลักภาพก็เป็นได้ หรืออาจเกิดสงครามจึงต้องเกณฑ์ผู้คนไปทำการรบ ทำให้การก่อสร้างขาดช่วงไป หรือกระทั่งการเกิดฟ้าผ่า ซึ่งเป็นความเชื่อว่าไม่เป็นที่ปรารถนาของเทพเจ้าจึงต้องหยุดการสร้างปราสาทไป

ระเบียงคต ฐานแต่ละชั้นเริ่มมีระเบียงคต และมุงหลังคาด้วยอิฐ เสาในระเบียงคตสลักลวดลายไว้ แต่เสาภายนอกไม่มีการสลักภาพใดๆ เป็นปราสาทแรกที่ช่างขอมสามารถสร้างปราสาทด้วยหินทราย มีปราสาท 5 หลังอยู่บนฐานเดียวกันได้สำเร็จเป็นครั้งแรก (จากเดิมที่ใช้อิฐสร้างตัวปราสาท) ลวดลายที่ฐานบัวสวยงาม