จิตวิทยาวิธีการบริหารคน หนู หมี กระทิง อินทรี
จิตวิทยาวิธีการบริหารคนเปรียบเทียบกับสัตว์ 4 ประเภทตามทิศ เป็นตัวแทนในการเรียนนิสัยของคนทำงาน โดยนิยามว่าแต่ละคนต่างก็มีนิสัยที่ใกล้เคียงกับสัตว์ 4 ชนิดมากที่สุด การแยกแยะผู้นําโดยเปรียบเทียบกับสัตว์ 4 ประเภทตามทิศได้แก่
กระทิง เปรียบเหมือนผู้นำทิศเหนือ เป็นตัวแทนของคนที่มีนิสัย เน้นเป้าหมายวัตถุประสงค์ กัดไม่ปล่อยไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค ต้องทำให้ได้ รักเพื่อนฝูง เรียนรู้ต้วยการทำไปก่อน มักจะไม่ค่อยจะฟังใคร กระทิงจะดื้อ ถ้าโดนห้ามไม่ให้ทำตามที่ต้องการ
กระทิง คือ บุคลิกลักษณะมีนิสัยรวดเร็ว ทันใจ หวังผลเลิศ ชอบลงมือทำงานด้วยตนเอง แบบออกแอคชั่นด้วยตนเองมากกว่าฟังคนอื่นว่าตามกันมา ดังนั้นความรู้ที่ได้สั่งสมมาจึงมาจากประสบการณ์ตรงของตัวเอง จึงไม่เชื่อทฤษฎี โดยบุคลิกแล้วจะมีลักษณะดุดัน กล้าชน กล้าเผชิญหน้า มีความมุ่งมั่น จริงใจ เคลื่อนไหวรวดเร็วอย่างมีเป้าหมาย ชอบเห็นผลเร็ว ชอบอยู่แนวหน้า กล้าแสดงออก ชอบใช้พลัง มีปฏิกิริยาตอบสนองต่อปัญหาต่างๆ อย่างรวดเร็ว เหมือนวัวกระทิงที่เจอสีแดงแล้วจะวิ่งชนทันที ถือว่าเป็นทิศของนักรบ เพราะมีความกล้าเสี่ยง กล้าท้าทาย ชอบวิ่งชนกับปัญหา ผู้นำลักษณะนี้เหมือนเถ้าแก่ยุคแรกเริ่มในการทำธุรกิจของเจ้าสัวชาวจีน นักการเมือง สื่อสารมวลชน ทนายความ มักจะมีบุคลิกของความเป็นกระทิงอยู่สูง
หนู เปรียบเสมือนผู้นำทิศใต้ เป็นตัวแทนของคนที่มีมีนิสัย เน้นสัมพันธ์ภาพต้องมาก่อน ชอบเข้าสังคม ตามใจเพื่อน ยอมเพื่อน ชอบเรียน เป็นทีม ฯลฯ แต่เต็มไปด้วยความกลัว หนูดื้อถ้าทำในสิ่งที่กลัว หนูกลัวที่จะไม่ได้เป็นที่รักของใคร
หนู บุคลิกลักษณะให้ความสำคัญกับความรู้สึกและอารมณ์สูง ชอบใช้ใจมากกว่าการใช้กำลัง มีบุคลิกรวดเร็ว ว่องไว ปราดเปรียว ขี้เล่น ขับเคลื่อนพลังด้วยความรู้สึกที่ใส่ใจ ชอบช่วยเหลือดูแลคนรอบข้างแบบอบอุ่น ใส่ใจในรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ หล่อเลี้ยงและดูแลดึงคนมารวมกันอยู่ด้วยหัวใจได้อย่างมากมาย จะทำทุกวิถีทางที่ทำให้คนรอบข้างตัวรู้สึกดีอยู่เสมอ ถือว่ามีความเป็นผู้ให้สูง โดยลักษณะของหนูนั้นจะไม่เรียกร้อง เป็นคนไม่เปิดเผย มีแบบแผน และชอบสนองความต้องการของผู้อื่นมากกว่าความต้องการของตนเองสังคมไทยจะคาดหวังให้ผู้หญิงมีบุคลิกลักษณะเป็นแบบหนู เพราะที่สำคัญบุคลิกของผู้นำในทิศนี้จะเป็นคนที่มีความประนีประนอมสูงไม่ชอบเผชิญหน้ากับความขัดแย้ง จะหลีกเลี่ยงการปะทะรุนแรง รูปแบบการเป็นผู้นำแบบหนูนั้น ภาวะจะไม่เด่นเหมือนกระทิง มีบทบาทหน้าที่เป็นผู้ประสานงานแบบเป็นกาวใจ มีความอ่อนโยนสุภาพ เป็นผู้นำในแบบผู้เยียวยา ถือว่าเป็นหยิน กล่าวคือเป็นฝ่ายตั้งรับ ผู้นำแบบนี้เป็นผู้ที่มีจิตวิทยาดี และผู้ที่เป็นจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยามักจะเป็นผู้นำแบบทิศใต้นั่นเอง เป็นผู้นำในแบบผู้ประสานงานให้เกิดความราบรื่นในหมู่คณะแบบกาวใจนั่นเอง คนในอาชีพศิลปิน นักร้อง นักแสดง นักดนตรี จิตรกร มักจะมีบุคลิกแบบหนูสูงสุด
หมี เปรียบเสมือนผู้นำทิศตะวันตก เป็นตัวแทนของคนที่มีนิสัย รอบคอบ ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง ทำตามขั้นตอน เน้นรายละเอียด ชอบเรียนตามขั้นตอน เรียนได้ดีในสิ่งที่ชอบ ฯลฯ หมีจะดื้อถ้าทำในสิ่งที่ไม่ชอบ ไม่ถนัด ไม่ชัดจน ไม่เหมือนกันเดิมที่คุ้นเคย
หมี บุคลิกลักษณะเป็นแบบเสถียร คือต้องการความมั่นคงสูง เป็นคนหนักแน่นแบบช้าแต่มั่นใจ (ช้าแต่ชัวร์นั่นเอง) มีนิสัยชอบวิเคราะห์วิจัย มีแบบแผนวิธีการทำงานที่ลงตัว หรือจะเรียกว่ามีระเบียบวินัยสูง มีความเชื่อว่าความเป็นระบบจะทำให้เกิดความสำเร็จ ไม่ชอบความวุ่นวาย มีความรอบคอบ จะมองทุกอย่างไปข้างหน้าเสมอ คิดล่วงหน้า ชอบวางแผน มีขั้นตอนมีตรรกวิทยา ซึ่งจะต่างกับกระทิง ที่จะไม่ชอบวางแผน ทำงานแบบบุกตะลุย ประสบความสำเร็จแบบไม่มีกระบวนท่าแต่ผู้นำแบบหมีนั้น จะเป็นพวกอนุรักษนิยม คือมีขั้นมีตอนมีระบบระเบียบ บริหารงานแบบใจเย็น มีหลักการสูง มีกรอบมีกติกา ในการดำเนินชีวิตใช้เหตุผลเยอะ บางครั้งอาจจะดูเหมือนเป็นคนที่สื่อสารยาก เพราะชอบทำงานแบบอนุรักษนิยม คือเป็นระบบเป๊ะๆ ไม่ค่อยชอบการเปลี่ยนแปลง ไม่ต้องการแบกรับความเสี่ยง จึงไม่ชอบทำอะไรแบบฉับพลันดำริ ชอบสังเกตการณ์ทุกสิ่งรอบตัว ไม่ชอบเกาะติดนัวเนีย รักษาระยะและพื้นที่ตัวเองสูง ไม่ให้ใครเข้ามาในชีวิตส่วนตัวมากนัก รักความสันโดษ ผู้นำแบบนี้เหมาะกับการทำงานในอาชีพนักบัญชี นักการเงิน สรรพากร ดูแลเรื่องภาษี เป็นคนกลัวพลาดสูง
อินทรี เปรียบเสมือนผู้นำทิศตะวันออก เป็นตัวแทนของคนที่มีนิสัยคิดกว้างอ่านมาก ชอบของใหม่ คิดนอกกรอบ ชอบการเปลี่ยนแปลง รู้เยอะ แต่ไม่ค่อยจะลงมือทำ อินทรีจะดื้อ ถ้าต้องลงไปทำงานด้วยตัวเอง และถ้าอินทรีสั่งใครไม่ได้ ก็จะหงุดหงิด อยู่ที่ไหนนานก็จะไม่ชอบ
อินทรี บุคลิกลักษณะเป็นคนชอบมองภาพรวมใหญ่ๆ เชื่อมโยงเครือข่ายแบบสร้างสรรค์ ไม่ค่อยสนใจรายละเอียด มีจินตนาการสูง เป็นนักคิดนักฝันสูง ชอบเรียนรู้เรื่องราวใหม่ๆ ชอบคิดนอกกรอบ แสวงหาความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ มักจะไปที่ที่ไม่เคยไป เป็นจอมโครงการเจ้าโปรเจ็กต์ บางครั้งเหมือนพวกฝันกลางวัน ขายฝันเก่ง สนใจทุกเรื่องราว อยากทำทุกเรื่อง จนบางครั้งทำงานแบบไม่มีเป้าหมายที่ชัดเจน เพราะสนใจไปหมดทุกเรื่อง ทั้งยังไม่มีลำดับความสำคัญก่อนหลัง จะเรียกว่าเป็นผู้นำแบบจับจดก็ได้ เพราะเป็นคนเบื่อง่ายไม่อยู่กับอะไรนาน จึงควรยึดอะไรให้มั่นทำงานหลักให้ได้เสียก่อนว่าชอบอะไรแน่ แล้วอะไรควรทำก่อน-หลัง ผู้นำแบบอินทรีห้ามทำธุรกิจเกี่ยวกับเรื่องเงิน เนื่องจากเป็นคนชอบอิสระสูงชอบสร้างเรื่องประหลาดใจเสมอ อะไรที่เหนือความคาดหมายนั้นจะชอบเป็นพิเศษ ดังนั้นจะไม่ชอบทำอะไรแบบซ้ำซากจำเจ แบบพวกนักสร้างสรรค์งานโฆษณาผู้กำกับภาพยนตร์ มักจะมีบุคลิกแบบอินทรีสูง
----------------------------------------
@ ลงข้อมูล / เกียรติพงษ์ อุดมธนะธีระ
@ ที่มาข้อมูล
- Web: www.ict.dip.go.th
- Web: http://ioklogistics.blogspot.com
- FB: https://www.facebook.com/iOKLogistics
- Line: rainubon