Marketing วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle, PLC)

Marketing วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle, PLC)

วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle, PLC) คือ แนวคิดที่จะแสดงวงจรชีวิตของผลิตภัณฑ์โดยเทียบกับวงจรชีวิตของคนเรา มีการแบ่งช่วงให้เห็นได้ถึงการเจริญเติบโตของสินค้าหรือะผลิตภัณฑ์ เมื่อถูกนำออกสู่ตลาด วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ในแต่ละระยะเวลาจะมียอดปริมาณในการจำหน่ายมากน้อยแตกต่างกัน แสดงถึงการเจริญเติบโตของผลิตภัณฑ์หากได้รับการยอมรับจากตลาดยอดขายก็จะเพิ่มขึ้น และถ้าหากลูกค้าผู้ซื้อไม่ต้องการผลิตภัณฑ์ยอดขายก็จะตกต่ำลง จนในที่สุดผลิตภัณฑ์นั้นก็จะหายไปจากตลาด และในขณะเดียวกันก็จะมีผลิตภัณฑ์ใหม่เข้ามาสู่ตลาดทดแทนผลิตภัณฑ์เก่าที่เริ่มล้าสมัย ผลิตภัณฑ์ใหม่บางส่วนอาจได้รับการต้อนรับจากตลาด และอีกหลายชนิดอาจไม่สามารถเข้าสู่ตลาดจนลูกค้ายอมรับได้ ทำให้ระยะเวลาของผลิตภัณฑ์แต่ละชนิดที่มีอยู่ในตลาดจึงมีระยะเวลาที่ไม่เท่ากัน  และจะเกิดวงจรชีวิตใหม่ เข้ามาแทนที่วงจรเดิมอย่างนี้ตลอดไปเรื่อยๆ วงจรใหม่ที่เกิดขึ้นอาจจะมาจากผลิตภัณฑ์ใหม่มีเทคโนโลยีสูงกว่า มีประสิทธิภาพดีกว่า หรือตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป PLC แบ่งออกเป็น 4  ช่วงดังนี้

1. ช่วงแนะนำสินค้า (Introduction Stage) เป็นช่วงแรกในการผลิตสินค้าก่อนออกจำหน่าย เป็นสินค้าหน้าใหม่ยอดขายมีน้อย ระยะนี้ต้องทำการประชาสัมพันธและแนะนำโปรโมทผลิตภัณฑ์ ประชาสัมพันธ์ให้คนได้รู้จักเช่น การทำโฆษณา ,การจัดโปรโมชั่น ,การแจกสินค้าทดลอง หรือแม้แต่การรีวิวให้เห็นถึงความหน้าใช้ หน้าซื้อ

2. ช่วงเจริญเติบโต (Growth Stage) เป็นช่วงที่เริ่มมียอดขายเพิ่มขึ้นเนื่องจากเริ่มเป็นที่รู้จัก บางสินค้าขายดีเพราะสินค้าเริ่มเป็นที่ติดตลาดและเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค แต่ก่อนที่จะเกิดช่วงนี้ได้จะต้องผ่าน ช่วงแนะนำสินค้าในช่วงแรกก่อน การที่จะผ่านไปได้เร็วหรือช้าขึ้นอยู่กับการประชาสัมพันธ์ งบประมาณการตลาด และช่องทางการโปรโมท สิ่งสำคัญในช่วงนี้คือ การบริการ รวมถึงการสื่อสารพูดคุยกับลูกค้า สอบถามความคิดเห็นทั้งก่อนซื้อและหลังซื้อสินค้าหรือแม้แต่หลังใช้สินค้า โดยอาจสอบถามพูดคุยเพื่อสร้างประสบการณ์ที่ดีกับลูกค้าและทำการสอบถามผลการใช้สินค้า หาข้อบกพร่องที่อาจจะมีผลกระทบต่อแบรนด์ บริการที่ดีจะช่วยให้เกิดผลลัพธ์คือ เกิดความประทับใจของลูกค้าที่มีต่อสินค้าและแบรนด์ เกิดการช่วยประชาสัมพันธ์บอกต่อ เกิดการกลับมาซื้อซ้ำ และเกิดสมาชิกที่จงรักภักดีต่อสินค้าเป็นลูกค้าประจำ

3.ช่วงอิ่มตัว (Maturity Stage)เป็นจุดที่ยอดขายอยู่ในระดับสูงที่สุด เรียกได้ว่าเป็นจุดที่อยู่ในยุคสูงสุดและกำลังจะเริ่มมียอดขายลดต่ำลง หรืออาจคงที่ไม่สามารถเพิ่มยอดให้สูงไปได้อีกแล้ว ผู้ผลิตจะต้องเริ่มคิดและวางแผนมองหากลยุทธ์เพื่อให้ยอดขายมีการลดน้อยลงมากที่สุด หรือพยายามรักษาระดับของยอดขายไม่ให้ลดลงหรือให้คงที่นานที่สุด ในระหว่างนี้ควรเริ่มมองหาความต้องการของลูกค้ากลุ่มใหม่หรือสินค้าสิ่งใหม่เพิ่มเติม อาจเพิ่มสินค้าใหม่เพื่อออกมาตอบโจทย์และความต้องการของลูกค้าเพิ่มเช่น จัดโปรโมชั่น

4. ช่วงยอดขายลดลง (Decline Stage) เป็นช่วงที่กราฟยอดขายเริ่มลดระดับต่ำลง ไม่สามารถรักษาระดับยอดขายให้คงที่ในจุดอิ่มตัวในระยะที่ผ่านมาไว้ไม่ได้ ช่วงยอดขายลดลงหรือช่วงที่ตกต่ำที่สุดจะเกิดขึ้นกับทุกสินค้า จึงควรจะต้องมีวิธีการจัดการและแก้ปัญหาในระยะนี้

การศึกษารายละเอียดของวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ์ การเติบโตของยอดขายผลิตภัณฑ์ชนิดใดชนิดหนึ่งเมื่อเวลาผ่านไปจะมีลักษณะเป็นวงจรต่อไปเรื่อยๆ การศึกษาวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ์จะมีประโยชน์ต่อนักการตลาดและนักธุรกิจ การเรียนรู้ความต้องการของลูกค้าหรือผู้ซื้อที่มีต่อผลิตภัณฑ์ จากการวิเคราะห์ลักษณะที่เกิดขึ้นในแต่ละขั้นตอนของวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ์ ช่วยให้สามารถวางแผนการตลาด กำหนดกลยุทธ์ทางการตลาด กำหนดส่วนประสมการตลาด (Marketing Mix) ได้ถูกต้องและเหมาะสม