Lertsin 018 ตามล่าหา นาคกระสวยน้ำว้า
018 ตามล่าหา นาคกระสวยน้ำว้า
ถ้าคุณเป็นสายมูตัวจริงเสียงจริง ต้องเคยได้ยินได้ฟังตำนานเรื่องหินที่โด่งดังด้านความขลังศักดิ์สิทธิ์แห่งภาคเหนือ นั่นคือ นาคกระสวยน้ำว้า จังหวัดน่าน ยิ่งถ้าเดินขึ้นไปถึงต้นน้ำว้าจะพบหินนาคกระสวยขนาดใหญ่ตั้งเด่นเป็นสง่า สีสรรสวยงามจับตาต้องใจ นั่นคือหินนาคกระสวยน้ำว้าคุณภาพดีที่สุดที่เป็นสุดยอดด้านมหาเสนห์ ตำนานยังบอกอีกว่าถ้าล่องไปปลายน้ำก่อนออก ลำนัำโขงจะพบหินที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เรียกว่า เขียวโขง
ถ้าคุณเป็นนักวิชาการด้านธรณีวิทยาคงรู้ว่านาคกระสวยเป็นชื่อเรียกหินแปรชนิดหนึ่ง ที่มีแร่เซอร์เพนทีนและแร่ใยหินเป็นองค์ประกอบหลัก มีชื่อเรียกว่า หินเซอร์เพนติไนท์ แปลว่าหินสีเขียวที่มีลายคล้ายงู
ลำน้ำน่านมีต้นน้ำอยู่ด้านเหนือของเทือกเขาขุนน่าน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน ช่วงแรกไหลขึ้นเหนือและวกลงด้านใต้ที่อำเภอทุ่งช้าง ผ่านตัวเมืองน่านลงไปทางใต้ ส่วนลำน้ำว้า มีต้นน้ำอยู่ด้านใต้ของเทือกเขาขุนน่าน ไหลผ่าน อำเภอบ่อเกลือ สันติสุข แม่จริม และไปบรรจบกับลำน้ำน่านที่ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับลำน้ำโขงใดๆ ทั้งสิ้น
ผมเป็นนักธรณีวิทยาสายมู เคยสำรวจธรณีวิทยาจังหวัดน่านหลายครั้ง เคยเดินข้ามลำน้ำว้าหลายหน และเคยเดินไปจนถึงขุนน่าน ต้นน้ำว้า เป้าหมายหลักเพื่อตามล่าหาหินแกรนิตที่ปรากฏอยู่ในแผนที่ธรณีวิทยา ฉบับที่เยอรมันมาทำไว้เมื่อ 50 ปีที่แล้ว แต่ไม่พบ แม้จะสังเกตุจากกรวดแม่น้ำ ก็ไม่พบกรวดของหินแกรนิตเลย จึงได้ทำการแก้ไขปรับปรุงแผนที่ธรณีวิทยาในบริเวณนี้ใหม่ให้ถูกต้องตามที่ได้พบเห็น เป้าหมายรองซ่อนอยู่ภายในคือการได้เห็นนาคกระสวยในตำนาน แต่ก็ผิดหวัง ไม่มีร่องรอยของนาคกระสวยหรือหินเซอร์เพนติไนท์เลย หรืออาจเป็นไปได้ว่าเรายังไปไม่ถึงจุดที่เป็นต้นน้ำจริงๆต้องยอมรับว่าปีนไม่ไหวมันชันมาก แต่เมื่อตรวจสอบ วิเคราะห์ข้อมูลตามหลักวิชาการแล้ว มั่นใจว่าเทือกเขาขุนน่านไม่มีหินแปรชนิดเซอร์เพนติไนท์แน่นอน มีแต่หินตะกอน ชนิดหินทราย หินปูน หินดินดานและ หินเชิร์ต พบซากดึกดำบรรพ์พวกหอยกาบคู่ บ่งบอกว่าหินที่นี่ตกตะกอนในสภาพแวดล้อมแบบทะเลตื้น เมื่อ 240ล้านปีมาแล้ว ถือโอกาสแนะนำแหล่งท่องเที่ยวทีสวยงามสำหรับผู้ที่ชอบท่องเที่ยวไพร เดินขึ้นยอดดอยภูแว ดูสุสานหอย240ล้านปี รับรองว่าจะประทับใจมิรู้ลืม
ลำน้ำว้าช่วงที่ไหลผ่าน อำเภอบ่อเกลือ และอำเภอสันติสุข พบแต่หินทราย หินกรวดมนเป็นส่วนใหญ่ ที่น่าสนใจ คือ ช่วงที่น้ำว้าไหลผ่านอำเภอแม่จริม เข้าไปในเขตอุทยานแห่งชาติแม่จริมที่บางช่วงใช้เป็นที่ล่องแพของนักท่องเที่ยวที่ชอบการผจญภัย หินโผล่ตามริมตลิ่งมีหลายชนิดมาก ทั้ง หินอัคนี หินตะกอน และหินแปร ไม่เคยพบหินนาคกระสวยแม้จะไปสำรวจธรณีวิทยาตามลำน้ำว้าหลายครั้ง แต่ค่อนข้างมั่นใจว่าถ้านาคกระสวยน้ำว้ามีจริง คงหาได้ในบริเวณนี้แหละ เพราะอีกไม่ไกล ลำน้ำว้าก็จะไปบรรจบกับลำน้ำน่านแล้ว
จังหวัดน่าน มีหินเซอร์เพนติไนท์หรือนาคกระสวยแน่นอน พบได้ที่ เขาสบเป็ด อำเภอท่าวังผา ทุกครั้งที่มีโอกาสผ่านไป จะแวะเก็บหินมาฝากคุณครูที่สอนวิชาโลกและการเปลี่ยนแปลงเสมอเพราะมีแร่ใยหินสวยงามมาก ภายหลังมีงานวิจัยจากต่างประเทศระบุว่าแร่ใยหินเป็นอันตรายต่อระบบหายใจจึงได้แจ้งขอให้คุณครูเก็บตัวอย่างหินเซอร์เพนติไนท์ไปทิ้งให้หมด แม้แต่ส่วนของผมเองก็ไม่เก็บไว้ อาจขัดใจสายมูบ้าง แต่ก็ขอปลอดภัยไว้ก่อน
สำหรับกรวดแม่น้ำโขงมีหลากหลายชนิดมากเพราะถูกพัดพามาไกลนับพันกิโลเมตรจากเมืองจีน ผ่านพม่า ลาวไทย จึงมีลักษณะกลมมน มีลายสวยงาม เคยมีโอกาสไปดูบ่อทรายริมโขง ที่จังหวัดมุกดาหาร ที่ดูดกรวดทรายจากลำน้ำโขง มีการแยกกรวดที่สวยงามออกมาขายเป็นหินประดับ นับเป็นการเพิ่มมูลค่าของกรวดลำน้ำโขงได้เป็นอย่างดี ได้ตรวจสอบกรวดหลากสี พบว่าส่วนใหญ่ กรวดสีขาวน้ำนมคือแร่ควอตซ์หรือหินเขี้ยวหนุมาน สีเหลืองคือแร่ควอตซ์ที่มีคราบสนิมเหล็กเคลือบ สีดำคือ ฟลิ้นท์ สีแดงคือแจสเปอร์ สีเขียวคือหินภูเขาไฟชนิดแอนดีไซต์ ไม่พบหินเซอร์เพนติไนท์หรือเขียวโขงแต่อย่างใด
เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์
19 กันยายน 2564
.
-------------------------
ที่มา
- https://www.facebook.com/เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์
รวบรวมข้อมูลและภาพ
-------------------------
บทความ เลิศสิน รักษาสกุลวงศ์ (Lertsin Raksaskulwong) รวมข้อมูล
รวมบทความที่น่าสนใจจากนักธรณีวิทยาของไทย
-------------------------