แหล่งมรดกโลก เอเชียตะวันออก เกาหลีใต้ 2023 สุสานโบราณคายา (Gaya Tumuli)

2023 สุสานโบราณคายา (Gaya Tumuli)

สุสานโบราณคายา: พยานแห่งสหพันธรัฐที่ไม่เหมือนใครในเอเชียตะวันออกโบราณ

สุสานโบราณคายา (Gaya Tumuli) เป็นแหล่งมรดกโลกขององค์การยูเนสโกที่ประกอบด้วยแหล่งสุสานเจ็ดแห่ง ซึ่งเป็นเนินฝังศพที่เชื่อว่าเป็นของสหพันธรัฐคายา (Gaya Confederacy) รัฐโบราณที่รุ่งเรืองอยู่ในคาบสมุทรเกาหลีตอนใต้ (southern Korean Peninsula) ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 1 ถึง 6 (พ.ศ. 544 – พ.ศ. 1143) ความสำคัญของแหล่งมรดกนี้อยู่ที่การเป็นประจักษ์พยานอันโดดเด่นต่อระบบการปกครองที่เป็นเอกลักษณ์ของคายา ซึ่งแตกต่างจากรัฐรวมศูนย์อำนาจร่วมสมัยในเอเชียตะวันออก โดยกลุ่มการเมืองของคายาดำรงอยู่เป็นรัฐอิสระที่มีสถานะเท่าเทียมกัน ในขณะที่ยังคงมีวัฒนธรรมร่วมกัน

สุสานโบราณคายาได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกโดยองค์การยูเนสโกเมื่อวันที่ 17 กันยายน ค.ศ. 2023 (พ.ศ. 2566) ระหว่างการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 45 ณ กรุงริยาด ประเทศซาอุดีอาระเบีย การเสนอชื่อได้รับการยื่นเมื่อเดือนมกราคม ค.ศ. 2021 (พ.ศ. 2564) หลังจากที่ได้ขึ้นบัญชีเบื้องต้นในปี ค.ศ. 2013 (พ.ศ. 2556) แหล่งมรดกนี้ประกอบด้วยสุสานหลักเจ็ดแห่ง ได้แก่ แทซ็องดง ทูมูลี (Daeseong-dong Tumuli), มารีซาน ทูมูลี (Marisan Tumuli), อกจ็อน ทูมูลี (Okjeon Tumuli), ชีซานดง ทูมูลี (Jisan-dong Tumuli), ซงฮักดง ทูมูลี (Songhak-dong Tumuli), ยูกก-รี และ ทูรัก-รี ทูมูลี (Yugok-ri and Durak-ri Tumuli) และคโยดง และ ซงฮย็อนดง ทูมูลี (Gyo-dong and Songhyeon-dong Tumuli) ซึ่งแต่ละแห่งล้วนตั้งอยู่บนยอดเนินเขาและทำหน้าที่เป็นสถานที่ฝังศพอันยิ่งใหญ่สำหรับผู้นำของกลุ่มการเมืองคายาที่เกี่ยวข้อง

คุณค่าโดดเด่นระดับสากล (Outstanding Universal Value)

สุสานโบราณคายาได้รับการขึ้นทะเบียนภายใต้เกณฑ์ที่ (iii) ซึ่งรับรองว่าแหล่งมรดกนี้เป็นประจักษ์พยานอันโดดเด่นต่ออารยธรรมโบราณในเอเชียตะวันออกที่ไม่เหมือนใคร ซึ่งดำรงอยู่ร่วมกับเพื่อนบ้านที่มีการปกครองแบบรวมศูนย์อำนาจมากกว่า ในขณะที่ยังคงรักษาระบบการปกครองแบบสหพันธรัฐที่แตกต่างกันไว้ได้ การกระจายตัวทางภูมิศาสตร์ ลักษณะทางภูมิทัศน์ รูปแบบการฝังศพ และโบราณวัตถุที่พบภายในสุสาน แสดงให้เห็นถึงโครงสร้างทางการเมืองที่โดดเด่นนี้อย่างครอบคลุม

คุณค่าโดดเด่นระดับสากลของสุสานโบราณคายาอยู่ที่การเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญทางโบราณคดีที่แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายในหมู่อารยธรรมโบราณของเอเชียตะวันออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเน้นย้ำถึงความสามารถของวัฒนธรรมคายาในการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในเอเชียตะวันออกได้อย่างยืดหยุ่น และมีส่วนช่วยในการรักษาสมดุลแห่งอำนาจในภูมิภาคผ่านความร่วมมือภายในและการแลกเปลี่ยนภายนอก

บริบททางประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรม (Historical and Architectural Context)

บริบททางประวัติศาสตร์: สหพันธรัฐคายา (Gaya Confederacy) ประกอบด้วยกลุ่มการเมืองหลายกลุ่มที่เจริญรุ่งเรืองทางตอนใต้ของคาบสมุทรเกาหลี (Korean Peninsula) ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 1 (พ.ศ. 544) จนถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 6 (กลางพ.ศ. 1143) แตกต่างจากอาณาจักรเพื่อนบ้านที่มีการรวมศูนย์อำนาจมากกว่า คายารักษาระบบการปกครองแบบสหพันธรัฐที่โดดเด่น ซึ่งกลุ่มการเมืองในเครือเป็นอิสระและมีสถานะทางการเมืองที่เท่าเทียมกัน ในขณะที่ยังคงมีวัฒนธรรมร่วมกัน สุสานโบราณเหล่านี้ (tumuli) เป็นหลุมฝังศพขนาดใหญ่ของผู้นำและชนชั้นสูงของกลุ่มการเมืองคายาแต่ละแห่ง

รูปแบบของหลุมศพได้วิวัฒนาการไปตามกาลเวลา โดยเริ่มจากหลุมศพไม้ (wooden tombs) ในช่วงปลายสมัยก่อนคริสต์ศักราช (later period BC) ซึ่งกลายเป็นรูปแบบการฝังศพหลักตั้งแต่ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 2 ถึง 4 (ปลายพ.ศ. 743 ถึง 943) จากคริสต์ศตวรรษที่ 5 (พ.ศ. 944) จนกระทั่งคายาล่มสลายในช่วงครึ่งแรกของคริสต์ศตวรรษที่ 6 (ครึ่งแรกของพ.ศ. 1143) หลุมศพหิน (stone tombs) ได้ถูกสร้างขึ้น โดยมีการนำหลุมศพห้องหิน (stone chamber tombs) มาจากอาณาจักรชิลลา (Silla) แพ็กเจ (Baekje) และหมู่เกาะญี่ปุ่น (Japanese Islands)

โบราณวัตถุที่พบภายในสุสาน เช่น อาวุธเหล็ก (iron weapons) สินค้าค้าขายจากจีน (China) ญี่ปุ่น (Japan) และหมู่เกาะโอกินาวา (Okinawan islands) (รวมถึงแก้วโรมัน (Roman glass) ที่พบในบางกรณี) และเครื่องปั้นดินเผาศิลปะคายา (Gaya-style pottery) ที่เป็นเอกลักษณ์ ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับชีวิตประจำวัน ลำดับชั้นทางสังคม การผลิตเหล็กที่แข็งแกร่ง เครือข่ายการค้า และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ นอกจากนี้ ยังพบหลักฐานการบูชายัญมนุษย์ (human sacrifice) ในสุสานบางแห่ง โดยเฉพาะที่แทซ็องดง ทูมูลี (Daeseong-dong Tumuli) ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญ

บริบททางสถาปัตยกรรม: สุสานโบราณคายาเป็นแหล่งสุสานโบราณคดีที่มีเนินฝังศพ ซึ่งตั้งอยู่บนเนินเขาที่มองเห็นได้ชัดเจน มักสะท้อนถึงศูนย์กลางทางการเมืองของกลุ่มการเมืองที่เกี่ยวข้อง เนินเหล่านี้เป็นโครงสร้างทางสถาปัตยกรรมที่โดดเด่น มักปกคลุมด้วยหญ้า และมีขนาดแตกต่างกัน ซึ่งบ่งบอกถึงสถานะของผู้ที่ถูกฝัง สุสานเหล่านี้จัดแสดงห้องฝังศพที่ก่อด้วยหิน (stone-lined burial chamber) ซึ่งเป็นวิธีการฝังศพที่แตกต่างจากรูปแบบของอาณาจักรชิลลา (Silla) หรือแพ็กเจ (Baekje) ที่อยู่ใกล้เคียง การนำรูปแบบหลุมศพใหม่ๆ และการเสริมสร้างลำดับชั้นเชิงพื้นที่ภายในสุสานสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างในสังคมคายาตลอดประวัติศาสตร์

จุดเด่นสำคัญ (Key Highlights)

1. แหล่งมรดกเจ็ดแห่งแบบอนุกรม: การขึ้นทะเบียนครอบคลุมกลุ่มสุสานที่แตกต่างกันเจ็ดแห่งทั่วคาบสมุทรเกาหลีตอนใต้ (southern Korean Peninsula)

2. ระบบการเมืองที่เป็นเอกลักษณ์: สุสานโบราณเหล่านี้เป็นหลักฐานอันโดดเด่นของโครงสร้างทางการเมืองที่แตกต่างของสหพันธรัฐคายา (Gaya Confederacy) ซึ่งกลุ่มการเมืองอิสระดำรงอยู่ร่วมกันโดยมีลักษณะทางวัฒนธรรมร่วมกัน

3. ความสำคัญทางโบราณคดี: แหล่งมรดกเหล่านี้ทำหน้าที่เป็นบันทึกทางโบราณคดีที่สำคัญ ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ สังคม พิธีกรรม และปฏิสัมพันธ์ของคายากับวัฒนธรรมเพื่อนบ้านผ่านโบราณวัตถุที่พบในหลุมฝังศพ สถาปัตยกรรมของสุสาน และการฝังศพที่มีการบูชายัญมนุษย์

4. วิวัฒนาการทางสถาปัตยกรรม: รูปแบบหลุมศพที่เปลี่ยนแปลงไป ตั้งแต่หลุมศพไม้ไปจนถึงห้องหิน สะท้อนถึงการพัฒนาและการล่มสลายของสังคมคายาและการแลกเปลี่ยนกับภายนอก

5. ความหลากหลายทางวัฒนธรรมในเอเชียตะวันออก: สุสานโบราณคายาได้รับการยอมรับว่าแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของอารยธรรมโบราณในเอเชียตะวันออก

6. พิพิธภัณฑ์และการตีความ: แหล่งมรดกหลายแห่งมีพิพิธภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง (เช่น พิพิธภัณฑ์หลุมศพแทซ็องดง (Daeseong-dong Tombs Museum), พิพิธภัณฑ์ทาเอกายา (Daegaya Museum)) ซึ่งจัดแสดงนิทรรศการที่ครอบคลุม โบราณวัตถุ แผนภาพ และฉากการฝังศพที่จำลองขึ้นใหม่ เพื่อเพิ่มประสบการณ์ให้กับผู้เยี่ยมชม

7. ทัศนียภาพที่งดงาม: สุสานโบราณมักตั้งอยู่บนยอดเนินเขาในสภาพแวดล้อมที่คล้ายสวนสาธารณะที่ร่มรื่น ให้ทัศนียภาพอันงดงามและบรรยากาศที่เงียบสงบสำหรับผู้มาเยือน

คำแนะนำสำหรับผู้เยี่ยมชมและข้อบังคับ (Visitor Guide and Regulations)

สำหรับผู้ที่สนใจเยี่ยมชมสุสานโบราณคายา การเข้าถึงและข้อบังคับอาจแตกต่างกันไปในแต่ละสถานที่เนื่องจากเป็นแหล่งมรดกแบบอนุกรม อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปแล้ว สุสานเหล่านี้มักตั้งอยู่ในบริเวณที่คล้ายสวนสาธารณะ มีเส้นทางเดินและป้ายข้อมูลเพื่ออำนวยความสะดวกในการเรียนรู้และสำรวจ

ข้อมูลสำหรับผู้เยี่ยมชมบางแห่ง:

• พิพิธภัณฑ์หลุมศพแทซ็องดง (Daeseong-dong Tombs Museum) ที่แทซ็องดง ทูมูลี (Daeseong-dong Tumuli) ในคิมแฮ (Gimhae) เปิดทำการวันอังคารถึงวันอาทิตย์ เวลา 9:00 น. ถึง 18:00 น. ปิดทำการในวันจันทร์, วันที่ 1 มกราคม, วันตรุษจีน (Lunar New Year) และวันชูซ็อก (Chuseok) ไม่มีค่าใช้จ่ายในการเข้าชมพิพิธภัณฑ์

• สุสานชีซานดง ทูมูลี (Jisan-dong Tumuli) ในโค-รยอง (Goryeong) มีพิพิธภัณฑ์ทาเอกายา (Daegaya Museum) อยู่ใกล้เคียง ซึ่งนำเสนอข้อมูลและโบราณวัตถุที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมคายา

ข้อควรปฏิบัติสำหรับผู้เยี่ยมชม:

• ผู้เยี่ยมชมสามารถเดินชมสุสานโบราณ (tumuli) ซึ่งมักตั้งอยู่ในบรรยากาศที่คล้ายสวนสาธารณะ (park-like atmosphere)

• ควรเคารพสถานที่และปฏิบัติตามป้ายเตือนหรือข้อแนะนำจากเจ้าหน้าที่

• โปรดรักษาความสะอาดและงดเว้นการทำลายโบราณวัตถุหรือโครงสร้างต่างๆ

ข้อแนะนำด้านการจัดการจากคณะกรรมการมรดกโลก: คณะกรรมการมรดกโลกได้แนะนำให้รัฐบาลเกาหลีใต้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องในการจัดหาที่ดินที่เป็นกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคลภายในพื้นที่ที่กำหนด และจัดตั้งระบบการเฝ้าระวังแบบบูรณาการ รวมถึงการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่นในกระบวนการตัดสินใจและการรณรงค์ประชาสัมพันธ์

สุสานโบราณคายา (Gaya Tumuli) เป็นแหล่งมรดกโลกที่สำคัญอย่างยิ่ง ซึ่งให้ข้อมูลเชิงลึกอันล้ำค่าเกี่ยวกับอารยธรรมคายา (Gaya civilization) ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในเอเชียตะวันออกโบราณ การเป็นประจักษ์พยานถึงระบบการปกครองแบบสหพันธรัฐที่แตกต่างกัน การวิวัฒนาการของรูปแบบการฝังศพ และความหลากหลายของโบราณวัตถุที่พบในหลุมฝังศพ ล้วนแสดงให้เห็นถึงความซับซ้อนของสังคมคายา และการมีปฏิสัมพันธ์กับภูมิภาคอื่น ๆ ในช่วงเวลาดังกล่าว แหล่งมรดกนี้ไม่เพียงแต่เน้นย้ำถึงความหลากหลายของอารยธรรมโบราณในเอเชียตะวันออกเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องย้ำเตือนถึงความสำคัญของการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมเพื่อความเข้าใจในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติอย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น

-------------------------

เที่ยวแหล่งมรดกโลก (World Heritage Site)

เที่ยวรอบโลก (Travel World)