ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมของอุตสาหกรรมไทย 4.0 มิติ 1 เทคโนโลยี (Technology)
มิติย่อยที่ 01 ระบบอัตโนมัติ ในงานการผลิต (Production Automation)
ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมของอุตสาหกรรมไทย 4.0 มิติ 1 เทคโนโลยี (Technology) คือ ความพร้อมของระบบการผลิต ระบบบริหารและธุรการขององค์กร และระบบการจัดการ Facilities ที่เป็นแบบ Automation และมี Network ที่เชื่อมต่อกันแบบไร้รอยต่อ ประกอบด้วย 6 มิติย่อย
มิติย่อยที่ 01 ระบบอัตโนมัติในงานการผลิต (Production Automation) พิจารณาเทคโนโลยีที่ใช้ในการควบคุมการทำงาน หรือเฝ้าติดตามสภาวะของ เครื่องจักร / อุปกรณ์ / เครื่องมือ ที่ใช้ในกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับตัวผลิตกัณฑ์ ในการพิจารณาในมิติย่อยนี้จะแบ่งเป็น 2 กลุ่มการทำงาน คือ
- กระบวนการผลิต (Production Processes) คือ กระบวนการและขั้นตอนที่เกิดการแปรรูปของวัตถุดิบเป็น WIP (Work in Process) จนเป็นผลิตภัณฑ์ขั้นสุดท้าย (Finished Goods)
- กระบวนการสนับสนุนการผลิต (Support Processes) คือ กระบวนการและขั้นตอนที่มการเกี่ยวข้องกับวัตถุดิบ/พIP/ผลิตภัณฑ์ขั้นสุดท้าย แต่ไม่ส่งผลโดยตรงกับการแปรรูป/แปรสภาพ ของวัตถุดิบ / WIP / ผลิตภัณฑ์ขั้นสุดท้าย เช่น กระบวนการตรวจสอบคุณภาพ กระบวนการขนถ่าย/ขนย้าย กระบวนการติดฉลาก กระบวนการบรรจุ เป็นต้น
ตัวอย่างระบบอัตโนมัติในงานการผลิต ที่เกี่ยวข้องกับตัวผลิตกัณฑ์ ประกอบด้วย
อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ (Hardware) เช่น
- หุ่นยนต์อุตสาหกรรม (Industrial Robot) หุ่นยนต์ที่ใช้ในการประกอบ เชื่อม ตัด ขัด ทาสี ยก วาง วัสดุต่างๆ ในโรงงานอุตสาหกรรม
- เครื่อง CNC (Computer Numerical Control) เครื่องกลึง กัด ไส เจาะ ที่ใช้ระบบคอมพิวเตอร์ในการควบคุมการทำงาน
- เครื่องบรรจุหีบห่อ (Packaging Machine) เครื่องที่ใช้บรรจุสินค้าลงในหีบห่ออัตโนมัติ
- เครื่องคัดแยก (Sorting Machine) เครื่องที่ใช้คัดแยกสินค้าตามขนาด น้ำหนัก รูปร่าง หรือคุณสมบัติอื่นๆ
- ระบบควบคุมเครื่องจักร (Machine Control System) ระบบที่ใช้ควบคุมการทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ ในโรงงานอุตสาหกรรม
- ระบบขนส่งวัสดุ (Material Handling System) ระบบที่ใช้ขนส่งวัสดุและสินค้าในโรงงานอุตสาหกรรม
- ระบบคลังสินค้าอัตโนมัติ (Automated Warehouse System) ระบบที่ใช้จัดเก็บและหยิบจ่ายสินค้าในคลังสินค้าโดยอัตโนมัติ
- ระบบตรวจสอบคุณภาพ (Quality Inspection System) ระบบที่ใช้ตรวจสอบคุณภาพของสินค้าก่อนส่งมอบ
- ระบบติดตามวัตถุดิบและสินค้า (Traceability System) ระบบที่ใช้ติดตามวัตถุดิบและสินค้าตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ
- โรบอตแมนูและโรบอตอาร์ม (Robotic Arms) ใช้ในการจับ, ย้าย, และประมวลผลวัสดุและผลิตภัณฑ์ในกระบวนการผลิต.
- ระบบควบคุมการเคลื่อนที่ (Motion Control System) จัดการกับการเคลื่อนที่ของโรบอตและเครื่องจักรในกระบวนการ
- เซนเซอร์และอุปกรณ์ตรวจสอบ (Sensors and Inspection Equipment) ใช้ในการตรวจสอบคุณภาพ, ขนาด, และความถูกต้องของผลิตภัณฑ์.
- ระบบควบคุมโปรเซส (Process Control System) ควบคุมกระบวนการผลิต, เช่น การควบคุมอุณหภูมิ, ความดัน, และเวลาการประมวลผล.
- เครื่องจักรอัตโนมัติ (Automated Machinery) รวมถึงเครื่องจักรที่ใช้ในกระบวนการการผลิต, เช่น เครื่องเจียระไน, เครื่องขึ้นรู, และอื่น ๆ.
- ระบบโซล์เดอร์ (Conveyor Systems) ใช้ในการย้ายวัสดุและผลิตภัณฑ์ในขบวนการผลิต.
- ระบบลำเลียง (Material Handling Systems) ใช้ในการจัดการวัสดุเพื่อการผลิต, เก็บเกี่ยว, และจัดส่งผลิตภัณฑ์.
- ระบบสื่อสาร (Communication Systems) ใช้ในการร่วมกันของอุปกรณ์และระบบในระบบอัตโนมัติ.
- ระบบพาวเวอร์ (Power Systems) ใช้ในการจ่ายพลังงานไฟฟ้าและพลังงานอื่น ๆ ให้กับอุปกรณ์.
- ระบบความปลอดภัย (Safety Systems) ระบบที่ป้องกันอุบัติเหตุและรักษาความปลอดภัยในระบบอัตโนมัติ.
โปรแกรมซอฟต์แวร์ (Software) เข่น
- ระบบควบคุมโปรเซส (Process Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมและประมวลผลกระบวนการผลิต.
- ซอฟต์แวร์ควบคุมโรบอต (Robot Control Software) ใช้ในการโปรแกรมและควบคุมโรบอตและโรบอตอาร์ม.
- ระบบสินค้าเชื่อมต่อ (Manufacturing Execution System: MES) ใช้ในการจัดการกระบวนการผลิตและติดตามความคืบหน้า.
- ซอฟต์แวร์ควบคุมเครื่องจักร (Machine Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ควบคุมการทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ ในโรงงานอุตสาหกรรม ใช้ในการควบคุมและประมวลผลเครื่องจักรในขบวนการผลิต
- ระบบจัดการคุณภาพ (Quality Management Software) ใช้ในการตรวจสอบและควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์.
- ซอฟต์แวร์การจัดการสต็อก (Inventory Management Software) ใช้ในการจัดการวัสดุและสินค้าในระบบอัตโนมัติ.
- ซอฟต์แวร์วางแผนการผลิต (Production Planning Software) ใช้ในการวางแผนและกำหนดตารางการผลิต ซอฟต์แวร์ที่ใช้วางแผนการผลิตและจัดสรรทรัพยากร
- ระบบความปลอดภัยของซอฟต์แวร์ (Software Security System) ระบบที่รักษาความปลอดภัยของข้อมูลและระบบอัตโนมัติ.
- ซอฟต์แวร์การจัดการการบำรุงรักษา (Maintenance Management Software) ใช้ในการวางแผนและติดตามการบำรุงรักษาอุปกรณ์.
- ระบบสำรองข้อมูลและซอฟต์แวร์การกู้คืน (Data Backup and Recovery Software) ใช้ในการสำรองข้อมูลและกู้คืนระบบในกรณีเอื้อต่อเหตุการณ์.
- ซอฟต์แวร์ออกแบบผลิตภัณฑ์ (Product Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ออกแบบผลิตภัณฑ์และชิ้นส่วนต่างๆ
- ซอฟต์แวร์จำลองการผลิต (Simulation Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้จำลองกระบวนการผลิตเพื่อทดสอบและวิเคราะห์
- ซอฟต์แวร์ควบคุมคลังสินค้า (Warehouse Management Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ควบคุมการจัดเก็บและหยิบจ่ายสินค้าในคลังสินค้า
- ซอฟต์แวร์ตรวจสอบคุณภาพ (Quality Inspection Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ตรวจสอบคุณภาพของสินค้า
- ซอฟต์แวร์ติดตามวัตถุดิบและสินค้า (Traceability Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ติดตามวัตถุดิบและสินค้าตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ
- ซอฟต์แวร์บริหารจัดการการผลิต (Production Management Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้บริหารจัดการกระบวนการผลิตทั้งหมด
ตัวอย่างการใช้งานระบบอัตโนมัติ ในงานการผลิตที่เกี่ยวข้องกับตัวผลิตกัณฑ์ เช่น
- การใช้หุ่นยนต์อุตสาหกรรมในการประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์
- การใช้เครื่อง CNC ในการกัดชิ้นงานโลหะ
- การใช้เครื่องบรรจุหีบห่ออัตโนมัติในการบรรจุสินค้า
- การใช้เครื่องคัดแยกอัตโนมัติในการคัดแยกสินค้า
- การใช้ระบบควบคุมเครื่องจักรอัตโนมัติในการควบคุมการทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ
- การใช้ระบบขนส่งวัสดุอัตโนมัติในการขนส่งวัสดุและสินค้า
- การใช้ระบบคลังสินค้าอัตโนมัติในการจัดเก็บและหยิบจ่ายสินค้า
- การใช้ระบบตรวจสอบคุณภาพอัตโนมัติในการตรวจสอบคุณภาพของสินค้า
- การใช้ระบบติดตามวัตถุดิบและสินค้าอัตโนมัติในการติดตามวัตถุดิบและสินค้าตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ
ระบบอัตโนมัติในงานการผลิตช่วยลดการใช้แรงงานคน ลดต้นทุนการผลิต และเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้อย่างมาก จึงเป็นเทคโนโลยีที่สำคัญในอุตสาหกรรมการผลิตในปัจจุบัน ระบบอัตโนมัติในงานการผลิตอาจมีการปรับเปลี่ยนและประสานงาน ระหว่าง hardware และ software เพื่อให้กระบวนการผลิตเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและคุณภาพสูงในอุตสาหกรรมการผลิตต่าง ๆ ซึ่งช่วยลดความพยายามและเพิ่มผลผลิตในองค์กรและบรรยากาศการผลิตที่ปลอดภัย.
โดยมีรายละเอียดในการประเมินเพื่อจัดระดับความพร้อม ดังนี้
|
Band |
นิยาม |
คำอธิบายเพิ่มเติม |
| Band 1 มุ่งเน้นแรงงาน (Labour oriented) | กระบวนการผลิตและกระบวนการสนับสนุนการผลิตไม่ได้เป็นระบบอัตโนมัติ หรือมีระบบกึ่งอัตโนมัติ/อัตโนมัติน้อยกว่า 20% ของกระบวนการผลิตทั้งหมด | กระบวนการผลิตและกระบวนการสนับสนุนการผลิตดำเนินการโดยใช้แรงงานคนเป็นหลักมากกว่า 80% |
| Band 2 ระบบอัตโนมัติบางส่วน (Partial automation) |
กระบวนการผลิตเป็นระบบกึ่งอัตโนมัติ/อัตโนมัติมากกว่า 20% แต่ไม่เกิน 80% กระบวนการสนับสนุนการผลิตไม่ได้เป็นระบบอัตโนมัติ |
กระบวนการผลิตถูกควบคุมโดยอุปกรณ์เครื่องจักรและระบบคอมพิวเตอร์ เช่น ใช้เครื่องจักรแบบ Semi-automation /automation เป็นส่วนน้อย และยังมีเครื่องจักรที่ต้องใช้แรงงานคนในการควบคุมเป็นหลัก รวมถึงกระบวนการสนับสนุนการผลิตยังต้องใช้แรงงานคนในการควบคุมทั้งหมด |
|
Band 3 มุ่งเน้นระบบอัตโนมัติ (Automation oriented) |
กระบวนการผลิตมากกว่า 80% เป็นระบบกึ่งอัตโนมัติ/อัตโนมัติ กระบวนการสนับสนุนการผลิตเป็นระบบกึ่งอัตโนมัติ/อัตโนมัติมากกว่า 20% |
กระบวนการผลิตส่วนใหญ่ ดำเนินการด้วยตัวเครื่องจักรเองตามโปรแกรมที่ถูกตั้งไว้ พนักงานทำหน้าที่เลือก โปรแกรมสั่งเริ่มหยุดกระบวนการและเข้าไปจัดการกรณีที่เกิดเหตุขัดข้อง กระบวนการสนับสนุนการผลิตเริ่มมีการใช้ระบบอัตโนมัติ |
|
Band 4 ระบบอัตโนมัติในสายผลิต (Automation line) |
กระบวนการผลิตมากกว่า 80% เป็นระบบอัตโนมัติ กระบวนการสนับสนุนการผลิตมากกว่า 80% เป็นระบบอัตโนมัติ |
กระบวนการผลิตส่วนใหญ่ ดำเนินการด้วยตัวเครื่องจักรเองตามโปรแกรมที่ถูกตั้งไว้ พนักงานทำหน้าที่เลือก โปรแกรม สั่งเริ่ม-หยุดกระบวนการและเข้าไปจัดการกรณีที่เกิดเหตุขัดข้อง กระบวนการสนับสนุนการผลิตมีการใช้ระบบอัตโนมัติในการควบคุม |
|
Band 5 ระบบอัตโนมัติที่ยืดหยุ่นปรับเปลี่ยนได้ (Flexible automation) |
กระบวนการผลิตเป็นระบบอัตโนมัติมากกว่า 80% โดยเป็นระบบที่รองรับ การผลิตแบบ Mass customization กระบวนการสนับสนุนการผลิตมากกว่า 80% เป็นระบบอัตโนมัติ |
กระบวนการผลิตสามารถดำเนินการปรับแต่งหรือกำหนดค่าใหม่ให้อุปกรณ์ เครื่องจักร และระบบคอมพิวเตอร์ได้ อัตโนมัติเพื่อให้สายการผลิตมีความสามารถรองรับการผลิตแบบ mass customization และกระบวนการ สนับสนุนการผลิตส่วนใหญ่เป็นระบบอัตโนมัติ |
|
Band 6 ระบบอัตโนมัติทั่วทั้งองค์กร (Company-wide automation) |
กระบวนการผลิตและกระบวนการสนับสนุนการผลิตนั้น เชื่อมโยงข้อมูล ร่วมกับ Platforms ของระบบอัตโนมัติระดับองค์กร และระบบอัตโนมัติ ของ Facility ทำให้เกิดเป็นโครงข่ายอัจฉริยะ (Autonomous Networks) |
ระบบอัตโนมัติทั้ง 3 domain ในองค์กร คือ Production, Enterprise และ Facility สามารถแลกเปลี่ยน เชื่อมโยงข้อมูลเพื่อทำงานร่วมกันได้ เช่น ระบบการผลิตได้รับข้อมูลเพื่อใช้เป็นเงื่อนไขในการเลือกเครื่องจักรผลิต ที่ available และสามารถส่งข้อมูลไปยังฝ่ายสนับสนุนการผลิตได้ทันที |
---------------------------------------------
สนใจข้อมูลเรื่องราวเพิ่มเติม คลิกที่นี่
ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมอุตสาหกรรมไทย 4.0 (Thailand I 4.0 Index)
---------------------------------------------
---------------------------------------------
สนใจข้อมูลเรื่องราวอุตสาหกรรม 4.0 เพิ่มเติม คลิกที่นี่
อุตสาหกรรม 4.0 (Industry 4.0) รวมข้อมูล---------------------------------------------