ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมของอุตสาหกรรมไทย 4.0 มิติ 4 ตลาดและลูกค้า (Market & Customers)
มิติย่อยที่ 13 วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle)
มิติ 4 ตลาดและลูกค้า (Market & Customers) คือ การบริหารและจัดการที่เกี่ยวข้องความต้องการของตลาด การพัฒนาผลิตภัณฑ์ และการจัดการตลอดช่วงอายุของผลิตภัณฑ์ ส่วนประกอบและการจัดการข้อมูลเชิงกลยุทธ์ของผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมายและสภาพตลาดเพื่อการตัดสินใจ กลยุทธ์เชิงกลยุทธ์ และวางแผนวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (ประกอบด้วย 2 มิติย่อย)
มิติย่อยที่ 13 วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Life Cycle) คือ พิจารณากระบวนการในการดูแล / จัดการ / อัพเดต / การเข้าถึง และการป้องกันข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์และการผลิต ครอบคลุมขั้นตอนตั้งแต่การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ การสร้างต้นแบบทางวิศวกรรม การออกแบบกระบวนการผลิต การทดลองผลิต การเริ่มการผลิต การส่งมอบผลิตภัณฑ์ให้กับลูกค้า การบริการหลังการขาย ตลอดจนการยุติการผลิต / จำหน่ายผลิตภัณฑ์
ระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภาคิตสาหกรรมการผลิตเป็นสิ่งสำคัญในการบริหารจัดการและปรับปรุงผลิตภัณฑ์ตลาดตลอดระยะเวลาที่มีชีวิตของผลิตภัณฑ์ ตัวอย่างต่อไปนี้เป็น hardware และ software ที่สามารถใช้ในระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภาคิตสาหกรรมการผลิต:
Hardware:
อุปกรณ์ IoT (IoT Devices) - เซนเซอร์และอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ในการติดตามและควบคุมสภาพแวดล้อมและข้อมูลผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ระบบควบคุมอัจฉริยะ (Smart Control Systems) - ระบบควบคุมผลิตภาคิตแบบอัจฉริยะที่ใช้ในการปรับปรุงและควบคุมกระบวนการผลิต.
เครื่องเซนเซอร์และตัววัด (Sensors and Meters) - ใช้ในการวัดและตรวจสอบคุณภาพผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
เครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบและควบคุมคุณภาพ (Quality Testing and Control Tools) - ใช้ในการทดสอบและควบคุมคุณภาพของผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ระบบการจัดเก็บและการเข้าถึงข้อมูล (Data Storage and Access Systems) - เพื่อการจัดเก็บข้อมูลผลิตภาคิตและการเข้าถึงข้อมูลในระหว่างวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
เครื่องมือวิเคราะห์และวัดผล (Analytical and Measurement Tools) - ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลผลิตภาคิตและวัดผลในตัวอย่าง.
เครื่องมือควบคุมการผลิต (Production Control Tools) - เพื่อควบคุมกระบวนการผลิตและการผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ระบบการจัดเก็บและสำรองข้อมูล (Data Storage and Backup Systems) - เพื่อการจัดเก็บข้อมูลผลิตภาคิตและสำรองข้อมูลเพื่อความปลอดภัย.
เครื่องมือควบคุมการตรวจสอบคุณภาพ (Quality Control Inspection Tools) - ใช้ในการตรวจสอบคุณภาพของผลิตภาคิตและตรวจสอบข้อมูลแบบอัจฉริยะ.
ระบบติดตามและบริหารความรู้ (Knowledge Tracking and Management Systems) - เพื่อการบริหารและติดตามความรู้และข้อมูลเกี่ยวกับวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
Software:
ซอฟต์แวร์จัดการข้อมูลผลิตภาคิต (Product Data Management Software) - ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการจัดการข้อมูลผลิตภาคิตและการติดตามชีวิตของผลิตภาคิต.
ระบบควบคุมคุณภาพ (Quality Control Systems) - ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการควบคุมคุณภาพของผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ซอฟต์แวร์วิเคราะห์ข้อมูล (Data Analysis Software) - ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลผลิตภาคิตและวางแผนกลยุทธ์ตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ซอฟต์แวร์จัดการการจัดเก็บและการเข้าถึงข้อมูล (Data Storage and Access Management Software) - เพื่อการจัดเก็บข้อมูลและเข้าถึงข้อมูลในระหว่างวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ซอฟต์แวร์จัดการสภาพแวดล้อม (Environmental Management Software) - ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการจัดการสภาพแวดล้อมและปรับปรุงกระบวนการผลิตเพื่อความยั่งยืน.
ซอฟต์แวร์ควบคุมอัจฉริยะ (Smart Control Software) - ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการควบคุมและปรับปรุงการผลิตแบบอัจฉริยะ.
ซอฟต์แวร์การจัดเก็บข้อมูลแบบคลาวด์ (Cloud Data Storage Software) - เพื่อการจัดเก็บข้อมูลในรูปแบบคลาวด์เพื่อความปลอดภัย.
ซอฟต์แวร์จัดการการสร้างรายงาน (Report Generation Software) - เพื่อสร้างรายงานการผลิตและความสัมพันธ์กับตลาด.
ซอฟต์แวร์การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ (Statistical Analysis Software) - เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อทำนายแนวโน้มและความสำเร็จของผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ซอฟต์แวร์จัดการวงจรชีวิตผลิตภาคิต (Product Life Cycle Management Software) - ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการบริหารและติดตามวงจรชีวิตผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต.
ระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภาคิตสาหกรรมการผลิตช่วยในการตรวจสอบและปรับปรุงผลิตภาคิตตลอดวงจรชีวิตผลิตภาคิต, ช่วยในการติดตามความสำเร็จของผลิตภาคิตและช่วยในการบริหารความรู้และข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภาคิตให้ดียิ่งขึ้น
Hardware
เซิร์ฟเวอร์ (Server) เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการประมวลผลข้อมูลและให้บริการต่างๆ
ระบบเครือข่าย (Network) ระบบที่ใช้ในการเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกัน
ระบบเก็บข้อมูล (Data Storage) ระบบที่ใช้ในการเก็บข้อมูลต่างๆ
ระบบความปลอดภัย (Security) ระบบที่ใช้ในการป้องกันข้อมูล
ระบบคลาวด์คอมพิวติ้ง (Cloud Computing) ระบบที่ช่วยให้โรงงานสามารถเข้าถึงทรัพยากรและบริการต่างๆ จากอินเทอร์เน็ต
ระบบปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) ระบบที่ช่วยให้โรงงานสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด
ระบบอินเทอร์เน็ตแห่งสรรพสิ่ง (IoT) ระบบที่ช่วยให้โรงงานสามารถเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกัน
ระบบเซ็นเซอร์ (Sensor) อุปกรณ์ที่ใช้ในการวัดค่าต่างๆ
อุปกรณ์เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต (IoT Devices) อุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต
Software
ซอฟต์แวร์บริหารจัดการวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Lifecycle Management Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจัดการข้อมูลและกระบวนการต่างๆ ในวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์
ซอฟต์แวร์ออกแบบผลิตภัณฑ์ (Product Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบผลิตภัณฑ์
ซอฟต์แวร์ออกแบบเครื่องจักร (Machine Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบเครื่องจักร
ซอฟต์แวร์ออกแบบระบบอัตโนมัติ (Automation Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบระบบอัตโนมัติ
ซอฟต์แวร์ควบคุมระบบอัจฉริยะ (Smart System Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมระบบอัจฉริยะต่างๆ
ซอฟต์แวร์วิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
ซอฟต์แวร์จำลองการผลิต (Production Simulation Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจำลองการผลิต
ซอฟต์แวร์วางแผนการผลิต (Production Planning Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวางแผนการผลิต
ซอฟต์แวร์ควบคุมคุณภาพ (Quality Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมคุณภาพ
ตัวอย่างการใช้งานระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ในงานอุตสาหกรรมการผลิต เช่น
การใช้ซอฟต์แวร์บริหารจัดการวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Product Lifecycle Management Software) เพื่อจัดการข้อมูลและกระบวนการต่างๆ ในวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์
การใช้ซอฟต์แวร์ออกแบบผลิตภัณฑ์ (Product Design Software) เพื่อออกแบบผลิตภัณฑ์
การใช้ซอฟต์แวร์ออกแบบเครื่องจักร (Machine Design Software) เพื่อออกแบบเครื่องจักร
การใช้ซอฟต์แวร์ออกแบบระบบอัตโนมัติ (Automation Design Software) เพื่อออกแบบระบบอัตโนมัติ
การใช้ซอฟต์แวร์ควบคุมระบบอัจฉริยะ (Smart System Control Software)** ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมระบบอัจฉริยะต่างๆ
การใช้ซอฟต์แวร์วิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics Software)** ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
การใช้ซอฟต์แวร์จำลองการผลิต (Production Simulation Software)** ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจำลองการผลิต
การใช้ซอฟต์แวร์วางแผนการผลิต (Production Planning Software)** ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวางแผนการผลิต
การใช้ซอฟต์แวร์ควบคุมคุณภาพ (Quality Control Software)** ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมคุณภาพ
ระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์สามารถช่วยให้โรงงานอุตสาหกรรมสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพและการตัดสินใจในวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ได้ ตัวอย่างประโยชน์ของการใช้ระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ในงานอุตสาหกรรมการผลิต ได้แก่
ปรับปรุงประสิทธิภาพการออกแบบ ระบบไอทีสามารถช่วยให้โรงงานสามารถออกแบบผลิตภัณฑ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การใช้ซอฟต์แวร์ออกแบบผลิตภัณฑ์สามารถช่วยประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย
ปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิต ระบบไอทีสามารถช่วยให้โรงงานสามารถผลิตผลิตภัณฑ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การใช้ซอฟต์แวร์วางแผนการผลิตสามารถช่วยควบคุมต้นทุนและคุณภาพ
ปรับปรุงประสิทธิภาพการควบคุมคุณภาพ ระบบไอทีสามารถช่วยให้โรงงานสามารถควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การใช้ซอฟต์แวร์ควบคุมคุณภาพสามารถช่วยตรวจจับและแก้ไขปัญหา
การเลือกระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมกับโรงงานนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ขนาดของโรงงาน ประเภทของผลิตภัณฑ์ งบประมาณ และเป้าหมายที่ต้องการบรรลุ
นอกจากตัวอย่างข้างต้นแล้ว ยังมีเทคโนโลยีระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์อีกมากมายที่สามารถใช้กับอุตสาหกรรมการผลิตได้ เช่น
เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) เทคโนโลยีที่ช่วยให้โรงงานสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด
เทคโนโลยีคลาวด์คอมพิวติ้ง (Cloud Computing) เทคโนโลยีที่ช่วยให้โรงงานสามารถเข้าถึงทรัพยากรและบริการต่างๆ จากอินเทอร์เน็ต
การนำเทคโนโลยีระบบไอทีในการจัดทำวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์มาใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตสามารถช่วยโรงงานอุตสาหกรรมสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพและการตัดสินใจในวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ได้
รายละเอียดในการประเมินเพื่อจัดระดับความพร้อม ดังนี้
|
Band |
นิยาม |
คำอธิบายเพิ่มเติม |
|
1 Individual oriented |
ยังไม่มีการกำหนดกระบวนการหรือวิธีการในการจัดการ Product Life Cycle ที่ชัดเจน และไม่มีคู่มือปฏิบัติงาน |
กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับ Product Life Cycle ส่วนใหญ่ดำเนินการแยกกันเป็นอิสระต่อกัน (in silos) ในฝ่ายที่ รับผิดชอบ โดยอาศัยทักษะ ความจำ ความชำนาญส่วนบุคคล ไม่มีขั้นตอนการทำงาน (Instructions) ที่ระบุ วิธีการทำงานอย่างชัดเจน การประสานงานข้ามฝ่ายมีเท่าที่จำเป็น หรือเมื่อมีปัญหาที่ต้องแก้ไขร่วมกัน |
|
2 Formal procedure |
มีการกำหนดขั้นตอนการทำงานและกระบวนการดำเนินการต่างๆ ที่ใช้ในการ จัดการ Product Life Cycle อย่างชัดเจน และกระบวน/วิธีการดังกล่าว ดำเนินการโดยพนักงาน โดยที่มีการใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบอนาล็อค มา ช่วยในการทำงาน |
กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับ Product Life Cycle นั้น ส่วนใหญ่ยังดำเนินการแยกกันเป็นอิสระต่อกัน (in silos) ในฝ่ายที่รับผิดชอบ แต่มีขั้นตอนการทำงาน (Instruction) ที่ระบุวิธีการทำงานอย่างชัดเจน และมีการนำเครื่องมือ หรืออุปกรณ์ แบบอนาล็อคมาช่วยในการดำเนินงาน |
|
3 Digital record |
มีการกำหนดขั้นตอนการทำงานและกระบวนการดำเนินการต่างๆ ที่ใช้ในการ จัดการ Product Life Cycle อย่างชัดเจน และกระบวน/วิธีการดังกล่าว ดำเนินการโดยพนักงาน โดยที่มีการใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบดิจิทัล มาช่วย ในการทำงาน |
กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับ Product Life Cycle นั้น ส่วนใหญ่ยังดำเนินการแยกกันเป็นอิสระต่อกัน (in silos) แต่มีขั้นตอนการทำงาน (Instruction) ที่ระบุวิธีการทำงานอย่างชัดเจน และมีการนำเครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบ ดิจิทัลมาช่วยในการดำเนินงาน เช่น CAD/CAE/CAM, System Simulation Program, Automated Doc. Control, CRM Software เป็นต้น |
|
4 Sharing |
กระบวนการและระบบต่างๆ ที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น มี การเชื่อมโยงข้อมูลกันได้ในรูปแบบดิจิทัล |
เครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบดิจิทัลและระบบที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น มีการเชื่อมโยงและ แลกเปลี่ยนข้อมูล รวมถึงสถานะต่างๆ ของกระบวนการ ด้วยตัวอุปกรณ์เครื่องจักรและระบบคอมพิวเตอร์ (ตาม โปรแกรมที่ตั้ง/ออกแบบไว้) มากกว่า 20% |
|
5 Automated |
กระบวนการต่างๆ ที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น ถูกบูรณาการ ให้ทำงานร่วมกันได้แบบอัตโนมัติ แต่การกำกับดูแลบางส่วนยังคงต้องอาศัย พนักงานอยู่ |
เครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบดิจิทัลและระบบที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น มีการเชื่อมโยงและ แลกเปลี่ยนข้อมูล รวมถึงสถานะต่างๆ ของกระบวนการ ด้วยตัวอุปกรณ์เครื่องจักรและระบบคอมพิวเตอร์ (ตาม โปรแกรมที่ตั้ง/ออกแบบไว้) โดยใช้หลักการ 80:20 ในการประเมิน นั่นคือ ใช้ตัวอุปกรณ์เครื่องจักรและระบบ คอมพิวเตอร์เชื่อมโยงข้อมูล ได้มากกว่า 80% |
|
6 Intelligent |
กระบวนการต่างๆ ที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น ถูกบูรณาการ ให้ทำงานร่วมกันได้แบบระบบอัจฉริยะ ในลักษณะที่มีการวิเคราะห์ข้อมูลใน ระบบอย่างต่อเนื่อง (actively) และมีความสามารถในการตัดสินใจดำเนินการ บางอย่างในระบบได้อย่างอัตโนมัติ |
เครื่องมือหรืออุปกรณ์แบบดิจิทัลและระบบที่ใช้ในการจัดการ Product Life Cycle นั้น มีการเชื่อมโยงข้อมูลกัน เป็นอย่างดีและสามารถทำงานร่วมกันได้ตั้งแต่ต้นจนจบ (end-to-end) โดยระบบมีความสามารถในการปรับแต่ง กระบวนการให้อยู่ในจุดที่เหมาะสม (optimized) โดยการใช้ข้อมูลเชิงลึก (insights) ที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูล ในระบบ และมีความสามารถในการตัดสินใจดำเนินการบางอย่าง (Take action) ได้ตามเงื่อนไขในโปรแกรม เช่น การแจ้งเตือนความผิดปกติ การแจ้งเตือนพร้อมคำแนะนำในการแก้ไข การปรับแก้โดยมีรายงานแจ้งให้ทราบ เป็น ต้น |
---------------------------------------------
สนใจข้อมูลเรื่องราวเพิ่มเติมได้ที่นี่
ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมอุตสาหกรรมไทย 4.0 (Thailand I 4.0 Index)
-------------------------------------------------
ที่มาข้อมูล
-------------------------------------------------
ข้อมูลที่น่าสนใจประวัติศาสตร์อุตสาหกรรม 4.0 ที่นี่ที่นี่
อุตสาหกรรม 4.0 (Industry 4.0) รวมข้อมูล-------------------------------------------------