แหล่งมรดกโลก เอเชียตะวันออก จีน 1996 อุทยานแห่งชาติลู่ซาน (Lushan National Park)

1996 อุทยานแห่งชาติลู่ซาน (Lushan National Park)

google map

อุทยานแห่งชาติลู่ซาน: ภูมิทัศน์วัฒนธรรมอันทรงคุณค่าแห่งมณฑลเจียงซี สู่มรดกโลกที่ยั่งยืน

อุทยานแห่งชาติลู่ซาน (Lushan National Park) ตั้งอยู่ในเมืองจิ่วเจียง (Jiujiang City) มณฑลเจียงซี (Jiangxi Province) สาธารณรัฐประชาชนจีน นับเป็นแหล่งมรดกโลกขององค์การยูเนสโก (UNESCO World Heritage Site) ที่ได้รับการยอมรับในด้านภูมิทัศน์วัฒนธรรมอันโดดเด่นและความสำคัญทางประวัติศาสตร์อย่างลึกซึ้ง โดยได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกเมื่อปีคริสต์ศักราช 1996 (พ.ศ. 2539) ภายใต้เกณฑ์ทางวัฒนธรรมข้อ (ii), (iii), (iv) และ (vi)

อุทยานแห่งชาตินี้ครอบคลุมพื้นที่รวม 30,200 เฮกตาร์ (hectares) โดยมีจุดสูงสุดคือ ยอดเขาหานหยาง (Hanyang Peak) ซึ่งมีความสูง 1,474 เมตร (meters) เหนือระดับน้ำทะเล อุทยานแห่งชาติลู่ซานมีลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่งดงาม โดยมีแม่น้ำแยงซี (Yangtze River) อยู่ทางตอนเหนือ และทะเลสาบผอหยาง (Poyang Lake) อยู่ทางตอนใต้ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการบูรณาการภูมิทัศน์ระหว่างแม่น้ำ เนินเขา และทะเลสาบอย่างน่าอัศจรรย์

ลู่ซาน (Lushan) ได้รับการยกย่องให้เป็นศูนย์กลางทางจิตวิญญาณและวัฒนธรรมของอารยธรรมจีนมานานกว่า 2,000 ปี ดึงดูดผู้นำทางจิตวิญญาณ นักปราชญ์ ศิลปิน และนักเขียนจำนวนมาก โดยมีลักษณะเด่นคือการผสมผสานอย่างกลมกลืนระหว่างวัดทางพุทธศาสนาและเต๋า รวมถึงสถานที่สำคัญทางปรัชญาขงจื๊อ (Confucian) ซึ่งเป็นแหล่งที่อาจารย์ผู้ทรงอิทธิพลหลายท่านได้สั่งสอน ความรุ่มรวยทางวัฒนธรรมนี้ได้ผนวกเข้ากับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่งดงาม ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้ศิลปินนับไม่ถ้วน และมีส่วนสำคัญในการหล่อหลอมสุนทรียภาพแห่งธรรมชาติในวัฒนธรรมจีน

คุณค่าสากลอันโดดเด่น

คุณค่าสากลอันโดดเด่น (Outstanding Universal Value) ของอุทยานแห่งชาติลู่ซานได้รับการประจักษ์จากหลายมิติ:

• เกณฑ์ (ii) – เป็นที่ประจักษ์ถึงการแลกเปลี่ยนคุณค่าของมนุษย์ที่สำคัญในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง หรือในพื้นที่วัฒนธรรมใดวัฒนธรรมหนึ่งของโลก ในการพัฒนาทางสถาปัตยกรรม หรือทางเทคโนโลยี อนุสาวรีย์ศิลปะ การวางผังเมือง หรือการออกแบบภูมิทัศน์: ลู่ซานได้ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางทางจิตวิญญาณและวัฒนธรรมมานานกว่าสองพันปี มีอิทธิพลอย่างลึกซึ้งต่อพัฒนาการของปรัชญา ศาสนา และศิลปะของจีน ตลอดจนเป็นจุดรวมของการหลอมรวมวัฒนธรรมจีนและตะวันตก โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากการเป็นแหล่งตากอากาศยอดนิยมในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 (พ.ศ. 2400-2499)

• เกณฑ์ (iii) – เป็นหลักฐานที่โดดเด่น หรือเป็นเอกลักษณ์ที่หายากยิ่งของประเพณีวัฒนธรรม หรือของอารยธรรมที่ยังคงอยู่ หรือสาบสูญไปแล้ว: ลู่ซานเป็นพยานที่เด่นชัดถึงประเพณีวัฒนธรรมที่ต่อเนื่องของอารยธรรมจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งบทบาทในฐานะแหล่งรวมความคิดทางศาสนาและปรัชญาที่สำคัญ (พุทธ เต๋า ขงจื๊อ) รวมถึงการเป็นต้นแบบของการศึกษาแบบสถาบัน (academy-based education)

• เกณฑ์ (iv) – เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของประเภทของอาคาร หรือกลุ่มอาคาร หรือกลุ่มเทคโนโลยี หรือภูมิทัศน์ ที่แสดงให้เห็นถึงช่วงเวลาที่สำคัญหนึ่งช่วง หรือหลายช่วง ในประวัติศาสตร์ของมนุษย์: อุทยานแห่งนี้เป็นตัวอย่างอันยอดเยี่ยมของภูมิทัศน์วัฒนธรรม ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการบูรณาการวัดวาอารามและโครงสร้างทางการศึกษาเข้ากับทัศนียภาพธรรมชาติได้อย่างกลมกลืน นอกจากนี้ยังสะท้อนถึงวิวัฒนาการของการใช้พื้นที่จากศูนย์กลางศาสนาและการศึกษา ไปสู่แหล่งตากอากาศนานาชาติ ซึ่งก่อให้เกิดสถาปัตยกรรมหลากหลายรูปแบบ

• เกณฑ์ (vi) – มีความเกี่ยวข้องโดยตรง หรือเห็นได้ชัดเจนกับเหตุการณ์ หรือการดำรงชีวิต หรือความเชื่อ หรือความคิด หรืองานศิลปะ และวรรณกรรม อันมีคุณค่าโดดเด่นเป็นสากล: ภูมิทัศน์อันงดงามของลู่ซานได้เป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปิน กวี และนักเขียนจำนวนมากตลอดประวัติศาสตร์จีน ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการหล่อหลอมและกำหนดสุนทรียภาพแห่งธรรมชาติในวัฒนธรรมจีน ผลงานเหล่านี้มีความสำคัญระดับสากลและยังคงส่งอิทธิพลต่อความเข้าใจในศิลปะและวัฒนธรรมจีนมาจนถึงปัจจุบัน

บริบททางประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรม

บริบททางประวัติศาสตร์: จากการศึกษาทางประวัติศาสตร์ พบว่าลู่ซานได้กลายเป็นศูนย์กลางทางจิตวิญญาณและวัฒนธรรมที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์จีนมานานกว่า 2,000 ปี โดยไม่มีหลักฐานที่เป็นตำนานเล่าขานที่แตกต่างจากข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์อย่างชัดเจน ที่นี่เป็นแหล่งรวมของผู้ปฏิบัติธรรม นักปราชญ์ และศิลปินที่ต้องการความสงบทางจิตใจและแรงบันดาลใจทางปัญญา อาจารย์ขงจื๊อผู้ทรงอิทธิพลหลายท่านได้เลือกใช้ลู่ซานเป็นสถานที่สำหรับการสั่งสอนปรัชญาและวิชาการ ทำให้เป็นแหล่งบ่มเพาะปัญญาชนที่สำคัญยิ่ง การผสมผสานของพุทธศาสนา เต๋า และขงจื๊อ ทำให้ลู่ซานเป็นภูมิทัศน์วัฒนธรรมที่ไม่เหมือนใคร ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการพัฒนาทางความคิดและความเชื่อของจีนตลอดช่วงเวลาอันยาวนาน

รายละเอียดทางสถาปัตยกรรม: ทรัพย์สินทางวัฒนธรรมภายในอุทยานแห่งชาติลู่ซานมีความหลากหลายอย่างยิ่ง ประกอบด้วยแหล่งโบราณคดี จารึกโบราณ และอาคารประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วัดทางพุทธศาสนาและเต๋า รวมถึงสิ่งก่อสร้างทางศาสนาและสถานศึกษาที่ถูกสร้างขึ้นอย่างกลมกลืนกับภูมิทัศน์ธรรมชาติที่งดงาม แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจอันลึกซึ้งในการออกแบบที่เคารพต่อสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ ตั้งแต่ช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 (พ.ศ. 2400-2499) ลู่ซานยังได้พัฒนาเป็นรีสอร์ตฤดูร้อนยอดนิยมสำหรับทั้งชาวจีนและชาวต่างชาติ สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นในสถาปัตยกรรมของวิลล่า (villas) จำนวนมากที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ ซึ่งมีความหลากหลายทางสไตล์ ตั้งแต่แบบจีนดั้งเดิมไปจนถึงแบบตะวันตก ก่อให้เกิดภูมิทัศน์สถาปัตยกรรมที่มีเอกลักษณ์และสะท้อนถึงการหลอมรวมวัฒนธรรม

จุดเด่นสำคัญ

อุทยานแห่งชาติลู่ซานมีจุดเด่นสำคัญหลายประการที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวและนักวิชาการ:

• ภูมิทัศน์ธรรมชาติอันน่าทึ่ง: การรวมกันของแม่น้ำแยงซี (Yangtze River) ภูเขา (Lushan) และทะเลสาบผอหยาง (Poyang Lake) สร้างทัศนียภาพที่งดงามและหลากหลาย

• ยอดเขาหานหยาง (Hanyang Peak): เป็นจุดสูงสุดของอุทยาน ด้วยความสูง 1,474 เมตร (meters) เหนือระดับน้ำทะเล ให้ทัศนียภาพอันกว้างไกล

• แหล่งรวมวัฒนธรรมและจิตวิญญาณ: มีวัดวาอารามทางพุทธศาสนา เต๋า และสถานที่สำคัญทางขงจื๊อที่สะท้อนถึงประวัติศาสตร์ทางศาสนาและปรัชญาอันยาวนาน

• วิลล่าทางประวัติศาสตร์: กลุ่มอาคารวิลล่าทั้งแบบจีนและต่างประเทศที่สร้างขึ้นในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 (พ.ศ. 2400-2499) ซึ่งแสดงให้เห็นถึงสถาปัตยกรรมที่หลากหลายและบทบาทของลู่ซานในฐานะแหล่งตากอากาศนานาชาติ

• แรงบันดาลใจทางศิลปะ: ภูมิทัศน์ของลู่ซานได้เป็นแรงบันดาลใจให้กับกวีและศิลปินจำนวนมาก ซึ่งมีอิทธิพลต่อสุนทรียภาพแห่งธรรมชาติในวัฒนธรรมจีน

• น้ำตกสามชั้น (three-tiered waterfall): เป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมสำหรับนักเดินป่าที่ให้รางวัลด้วยทัศนียภาพของน้ำตกที่งดงาม

• หานผ่อกวน (Hanpo Pass): จุดชมวิวที่สวยงามซึ่งสามารถมองเห็นทะเลสาบผอหยาง (Poyang Lake) ได้จากเหนือเมฆ

อุทยานแห่งชาติลู่ซาน (Lushan National Park) เป็นแหล่งมรดกโลกที่โดดเด่น ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการหลอมรวมกันอย่างสมบูรณ์แบบระหว่างภูมิทัศน์ธรรมชาติอันงดงามและความรุ่มรวยทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม คุณค่าสากลอันโดดเด่นของลู่ซานมาจากบทบาทที่ยาวนานกว่าสองพันปีในฐานะศูนย์กลางทางจิตวิญญาณ วิชาการ และวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งไม่เพียงแต่มีอิทธิพลต่อพัฒนาการของอารยธรรมจีนอย่างลึกซึ้ง แต่ยังเป็นพยานถึงการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างโลกตะวันออกและตะวันตกอีกด้วย ด้วยการผสมผสานของปรัชญาพุทธ เต๋า และขงจื๊อ รวมถึงสถาปัตยกรรมที่หลากหลาย ทำให้ลู่ซานเป็นสถานที่ที่ยืนยันถึงความสัมพันธ์อันกลมกลืนระหว่างมนุษยชาติกับธรรมชาติ และเป็นแหล่งมรดกที่ทรงคุณค่าที่ควรได้รับการศึกษา อนุรักษ์ และชื่นชมจากคนทั่วโลก

.

------------------------