เมืองเศรษฐกิจพิเศษ จีน (Special Economic Zones: SEZs) กลไกสำคัญในการผลักดันเศรษฐกิจจีนสู่ระดับโลก จีน เป็นประเทศที่สร้างความประหลาดใจให้กับโลกด้วยการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างก้าวกระโดดในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา และหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือการถือกำเนิดขึ้นของ เมืองเศรษฐกิจพิเศษ จีน (Special Economic Zones: SEZs)
SEZs คืออะไรและเกิดขึ้นได้อย่างไร ? ความหมายของ “เมืองเศรษฐกิจพิเศษ”
เมืองเศรษฐกิจพิเศษ จีน (Special Economic Zones: SEZs) คือ พื้นที่ที่รัฐบาลจีนกำหนดขึ้นเพื่อทดลองนโยบายเศรษฐกิจแบบเปิดและเสรีมากกว่าพื้นที่ทั่วไป โดยมุ่งเน้นการดึงดูดการลงทุนจากต่างชาติ ส่งเสริมการส่งออก และพัฒนาเทคโนโลยี ซึ่งเมืองเหล่านี้จะได้รับสิทธิพิเศษทางภาษี กฎระเบียบการค้า และการจัดการแรงงานที่ยืดหยุ่นมากกว่าภายในประเทศ
จุดเริ่มต้นของ SEZs ในจีน
จีนเริ่มจัดตั้งเมืองเศรษฐกิจพิเศษในช่วงต้นทศวรรษ 1980 ภายใต้การนำของ เติ้ง เสี่ยวผิง ผู้นำที่ผลักดันนโยบาย "ปฏิรูปและเปิดประเทศ" ผู้นำการปฏิรูปเศรษฐกิจจีน หลังจากจีนเปิดประเทศเพื่อต้อนรับการลงทุนจากต่างชาติ โดย SEZs ถูกมองว่าเป็น “หน้าต่าง” ที่จีนเปิดให้โลกภายนอกมองเห็นแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจรูปแบบใหม่ของประเทศ (Reform and Opening Up) ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ ถ่ายทอดเทคโนโลยี และทดลองใช้กลไกตลาดในระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม โดยไม่กระทบต่อระบบโดยรวมของประเทศ
SEZs คือ พื้นที่ที่รัฐบาลจีนได้มอบอำนาจพิเศษในการดำเนินนโยบายทางเศรษฐกิจที่ยืดหยุ่นกว่าพื้นที่อื่นๆ ทั่วไปของประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้าน
- มาตรการจูงใจด้านภาษี ลดหย่อนภาษีเงินได้นิติบุคคล ภาษีนำเข้า-ส่งออก หรือยกเว้นภาษีสำหรับธุรกิจต่างชาติ
- กฎระเบียบที่ผ่อนปรน ลดความซับซ้อนของขั้นตอนการอนุมัติการลงทุน การนำเข้า-ส่งออก และการบริหารจัดการธุรกิจ
- โครงสร้างพื้นฐานที่ครบครัน พัฒนาท่าเรือ สนามบิน ถนน และสาธารณูปโภคต่างๆ เพื่อรองรับการลงทุนและการค้า
- นโยบายแรงงานที่ยืดหยุ่น เพื่อดึงดูดแรงงานและเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต
ไห่หนาน (Hainan) มณฑลเศรษฐกิจพิเศษแห่งใหม่ของจีน คำขวัญ “เกาะแห่งโอกาสใหม่ สู่การเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวระดับโลก”
ไห่หนาน (Hainan) หรือที่รู้จักกันในชื่อ "ไหหลำ" เป็นมณฑลที่ตั้งอยู่ทางตอนใต้สุดของประเทศจีน ด้วยภูมิประเทศที่เป็นเกาะและสภาพอากาศเขตร้อน ไห่หนานจึงเป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมสำหรับนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศ นอกจากนี้ ไห่หนานยังได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษ (Special Economic Zone: SEZ) แห่งที่ห้าของจีนในปี พ.ศ. 2531 (ค.ศ. 1988) และในปี พ.ศ. 2561 (ค.ศ. 2018) รัฐบาลจีนได้ประกาศให้ไห่หนานเป็น "ท่าเรือการค้าเสรีไห่หนาน" (Hainan Free Trade Port) เพื่อส่งเสริมการเปิดเสรีทางเศรษฐกิจและการลงทุน
ไห่หนาน ตั้งอยู่ทางตอนใต้สุดของประเทศจีน เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดของจีนแผ่นดินใหญ่
ประวัติความเป็นมาและความสำคัญ
ในปี พ.ศ. 2531 (ค.ศ. 1988) ไห่หนานได้รับการยกระดับเป็นมณฑลและได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งที่ห้าของจีน แม้ว่าในช่วงแรกการพัฒนาเศรษฐกิจจะไม่เติบโตเท่ากับเขตเศรษฐกิจพิเศษอื่นๆ เช่น เซินเจิ้นหรือเซียะเหมิน แต่ไห่หนานยังคงมีบทบาทสำคัญในฐานะศูนย์กลางการท่องเที่ยวและการเกษตรของจีน
thestandard.co
ในปี พ.ศ. 2561 (ค.ศ. 2018) รัฐบาลจีนได้ประกาศให้ไห่หนานเป็น "ท่าเรือการค้าเสรีไห่หนาน" (Hainan Free Trade Port) โดยมีเป้าหมายที่จะพัฒนาไห่หนานให้เป็นท่าเรือการค้าเสรีที่ใหญ่ที่สุดในโลกภายในปี พ.ศ. 2578 (ค.ศ. 2035) โดยมุ่งเน้นการเปิดเสรีทางการค้า การลงทุน และการเคลื่อนย้ายบุคลากรและเงินทุนอย่างเสรี
ความงดงามทางสถาปัตยกรรมและธรรมชาติ ไห่หนานมีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์และทิวทัศน์ที่งดงาม เช่น
เมืองซานย่า (Sanya): เมืองตากอากาศที่มีชายหาดสวยงาม เช่น อ่าวย่าหลง (Yalong Bay) และอ่าวซานย่า (Sanya Bay)
เมืองโป๋อ๋าว (Boao): สถานที่จัดประชุม Boao Forum for Asia และเป็นเขตนำร่องการท่องเที่ยวทางการแพทย์นานาชาติ
อุทยานแห่งชาติหย่าหลง (Yalong Bay Tropical Paradise Forest Park): อุทยานที่มีความหลากหลายทางชีวภาพและเส้นทางเดินป่าที่สวยงาม
กิจกรรมที่แนะนำสำหรับนักท่องเที่ยว
พักผ่อนที่ชายหาด: เช่น อ่าวย่าหลงและอ่าวซานย่า ที่มีน้ำทะเลใสและทรายขาวละเอียด
เยี่ยมชมเมืองโป๋อ๋าว: สัมผัสบรรยากาศของเมืองที่เป็นศูนย์กลางการประชุมและการแพทย์นานาชาติ
สำรวจอุทยานแห่งชาติ: เช่น อุทยานแห่งชาติหย่าหลง ที่มีเส้นทางเดินป่าและจุดชมวิวที่สวยงาม
ช้อปปิ้งสินค้าปลอดภาษี: ที่ศูนย์การค้าปลอดภาษีในเมืองซานย่าและไหโข่ว
ลิ้มรสอาหารท้องถิ่น: เช่น อาหารทะเลสดๆ และอาหารพื้นเมืองของไห่หนาน
ไห่หนาน เป็นมณฑลที่มีศักยภาพในการพัฒนาเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวอย่างมาก ด้วยนโยบายท่าเรือการค้าเสรีและทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ ไห่หนานจึงเป็นจุดหมายปลายทางที่น่าสนใจสำหรับนักท่องเที่ยวและนักลงทุนจากทั่วโลก
“ไห่หนาน ประตูสู่อนาคตของเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวของจีน”