ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมของอุตสาหกรรมไทย 4.0 มิติ 2 ระบบอัจฉริยะในการทำงาน (Smart Operation)
มิติย่อยที่ 07 ระบบอัจฉริยะในงานการผลิต (Smart Production)
มิติที่ 2 การดำเนินงานที่ชาญฉลาด (Smart Operation) ความสามารถของระบบการผลิต ระบบบริหารและธุรการขององค์กร และระบบการจัดการ Facilities ที่เป็นแบบชาญฉลาดและบริหารจัดการและปรับเปลี่ยนในตัวระบบเอง การประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลอย่างชาญฉลาดเพื่อใช้ในการบริหารการผลิต การดำเนินงานขององค์กรอุปกรณ์และสถานที่ผลิตที่ดำเนินแบบแผนไปในทางเดียวกันอย่างคล่องตัว ประกอบด้วย 3 มิติย่อย
มิติย่อยที่ 07 ระบบอัจฉริยะในงานการผลิต (Smart Production) คือ พิจารณากระบวนการในการใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่ได้จาก เครื่องจักร / อุปกรณ์ / เครื่องมือในกระบวนการผลิต และกระบวนการสนับสนุนการผลิต เพื่อนำไปเพิ่ม ประสิทธิภาพของการดำเนินธุรกิจ
ระบบอัจฉริยะในงานการผลิต (Smart Production) เป็นส่วนสำคัญในอุตสาหกรรมที่มุ่งเน้นการใช้เทคโนโลยีเพื่อเพิ่มความประสิทธิภาพ, ลดค่าใช้จ่าย, และพัฒนาการผลิต. ตัวอย่างต่อไปนี้เป็น hardware และ software ที่อาจปรากฏในระบบอัจฉริยะในงานการผลิต
Hardware
- ระบบเซ็นเซอร์และอุปกรณ์ IoT (Internet of Things) ใช้ในการรวบรวมข้อมูลและควบคุมอุปกรณ์ในเชิงอัจฉริยะ
- หุ่นยนต์และอุปกรณ์อัจฉริยะในการผลิต เช่น หุ่นยนต์อุตสาหกรรม, บอท, และเครื่องจักรอัจฉริยะ
- ระบบอินทราเน็ตของสรรพสิ่ง (Industrial Internet of Things - IIoT) เชื่อมโยงอุปกรณ์และเครื่องจักรในระบบผลิตเข้ากับเครือข่าย
- เซ็นเซอร์ควบคุมสภาพแวดล้อม เช่น เซ็นเซอร์ควบคุมอุณหภูมิ, ความชื้น, และคุณภาพอากาสในระบบผลิต
- ระบบควบคุมการผลิตที่อัจฉริยะ ระบบการควบคุมการผลิตและการจัดการกระบวนการผลิตอัจฉริยะ
- ระบบกล้องวงจรปิดอัจฉริยะ (Smart CCTV System) ระบบกล้องวงจรปิดที่สามารถแสดงข้อมูลและวิดีโอเพื่อดูแลและควบคุมระบบผลิต
- อุปกรณ์ควบคุมระบบการผลิต เช่น หน้าจอสัมผัส (Touchscreen), แป้นควบคุม, และอุปกรณ์ระบบควบคุม
- ระบบจัดเก็บข้อมูลและข้อมูลในเวลาเป็นจริง เช่น ฮาร์ดดิสก์, บล็อกเชน (Blockchain), และระบบจัดเก็บข้อมูลแบบคลาวด์
- อุปกรณ์รองรับการตรวจสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์ เช่น เครื่องมือตรวจสอบคุณภาพและวัดค่าสมบูรณ์ของผลิตภัณฑ์
- ระบบการสื่อสารและการเชื่อมโยงเครือข่าย เช่น ระบบควบคุมการสื่อสารและเชื่อมโยงอุปกรณ์ในเครือข่ายผลิต
- หุ่นยนต์อุตสาหกรรม (Industrial Robots) หุ่นยนต์ที่ใช้ในการทำงานต่างๆ ในโรงงาน เช่น การประกอบ การเชื่อม การหยิบจับ และขนย้าย
- เครื่องจักรอัตโนมัติ (Automated Machines) เครื่องจักรที่ทำงานได้เองโดยไม่ต้องใช้แรงงานคน เช่น เครื่องจักรสำหรับผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ เครื่องจักรสำหรับผลิตอาหาร และเครื่องจักรสำหรับผลิตเสื้อผ้า
- เซ็นเซอร์ (Sensors) อุปกรณ์ที่ใช้ในการวัดค่าต่างๆ เช่น อุณหภูมิ ความชื้น ตำแหน่ง และความเร็ว
- อุปกรณ์เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต (IoT Devices) อุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ต เช่น คอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ในโรงงาน
- ระบบควบคุมอัตโนมัติ (Automation Control Systems) ระบบที่ใช้ในการควบคุมการทำงานของอุปกรณ์ต่างๆ ในโรงงาน
- ระบบเก็บข้อมูล (Data Storage Systems) ระบบที่ใช้ในการเก็บข้อมูลต่างๆ เช่น ข้อมูลการผลิต ข้อมูลเครื่องจักร และข้อมูลคุณภาพ
- ระบบเครือข่าย (Network Systems) ระบบที่ใช้ในการเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกัน
- ระบบคลาวด์คอมพิวติ้ง (Cloud Computing Systems) ระบบที่ช่วยให้โรงงานสามารถเข้าถึงทรัพยากรและบริการต่างๆ จากอินเทอร์เน็ต
- ระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI Systems) ระบบที่ช่วยให้โรงงานสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด
Software
- ซอฟต์แวร์การควบคุมการผลิต (Manufacturing Execution System - MES) ใช้ในการจัดการกระบวนการผลิตและควบคุมการผลิต
- ระบบควบคุมการผลิตแบบอัจฉริยะ (Smart Manufacturing System) ระบบที่ควบคุมและปรับปรุงกระบวนการผลิตอัจฉริยะ
- ซอฟต์แวร์การวางแผนการผลิต (Production Planning Software) ใช้ในการวางแผนและตรวจสอบกระบวนการผลิต
- ระบบการควบคุมคุณภาพแบบอัจฉริยะ (Smart Quality Control System) ใช้ในการตรวจสอบและควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์
- ซอฟต์แวร์ควบคุมการสั่งงานและการผลิต (Job Scheduling and Production Control Software) ใช้ในการวางแผนและควบคุมการทำงานและการผลิต
- ซอฟต์แวร์การวิเคราะห์ข้อมูลและควบคุมการผลิต (Data Analytics and Production Control Software) ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลผลิตเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพ
- ซอฟต์แวร์การจัดการความปลอดภัยและการเข้าถึงข้อมูล (Security and Access Control Software) ใช้ในการควบคุมความปลอดภัยและการเข้าถึงข้อมูลในระบบผลิต
- ระบบควบคุมการผลิตแบบอัจฉริยะสำหรับหุ่นยนต์ (Smart Manufacturing System for Robotics) ใช้ในการควบคุมหุ่นยนต์และระบบอัจฉริยะในการผลิต
- ซอฟต์แวร์จัดการการบำรุงรักษาและซ่อมบำรุง (Maintenance Management Software) ใช้ในการวางแผนและควบคุมการบำรุงรักษาอุปกรณ์ในระบบผลิต
- ระบบการบริหารความรู้และการฝึกอบรม (Knowledge Management and Training System) ใช้ในการบริหารความรู้และการฝึกอบรมพนักงานในระบบผลิต
- ซอฟต์แวร์วางแผนการผลิต (Production Planning Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวางแผนการผลิต
- ซอฟต์แวร์ควบคุมการผลิต (Production Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมการผลิต
- ซอฟต์แวร์ตรวจสอบคุณภาพ (Quality Control Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการตรวจสอบคุณภาพ
- ซอฟต์แวร์บริหารจัดการคลังสินค้า (Warehouse Management Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการบริหารจัดการคลังสินค้า
- ซอฟต์แวร์วิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
- ซอฟต์แวร์จำลองการผลิต (Production Simulation Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการจำลองการผลิต
- ซอฟต์แวร์ออกแบบผลิตภัณฑ์ (Product Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบผลิตภัณฑ์
- ซอฟต์แวร์ออกแบบเครื่องจักร (Machine Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบเครื่องจักร
- ซอฟต์แวร์ออกแบบระบบอัตโนมัติ (Automation Design Software) ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการออกแบบระบบอัตโนมัติ
ระบบอัจฉริยะในงานการผลิตช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิต, ลดค่าใช้จ่าย, และเพิ่มคุณภาพของผลิตภัณฑ์ นอกจากนี้ยังช่วยในการวางแผนและควบคุมกระบวนการผลิตอัจฉริยะและมีการสร้างข้อมูลเพื่อการบริหารและการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพ
ตัวอย่างการใช้งานระบบอัจฉริยะในงานการผลิต เช่น
- การใช้หุ่นยนต์อุตสาหกรรม (Industrial Robots) เพื่อประกอบชิ้นส่วนรถยนต์
- การใช้เครื่องจักรอัตโนมัติ (Automated Machines) เพื่อผลิตอาหาร
- การใช้เซ็นเซอร์ (Sensors) เพื่อตรวจสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์
- การใช้อุปกรณ์เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต (IoT Devices) เพื่อติดตามสถานะของเครื่องจักร
- การใช้ระบบควบคุมอัตโนมัติ (Automation Control Systems) เพื่อควบคุมการทำงานของเครื่องจักร
- การใช้ระบบเก็บข้อมูล (Data Storage Systems) เพื่อเก็บข้อมูลการผลิต
- การใช้ระบบเครือข่าย (Network Systems) เพื่อเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกัน
- การประมวลผลบนระบบคลาวด์ (Cloud Computing) เทคโนโลยีที่ช่วยให้โรงงานอุตสาหกรรมสามารถเข้าถึงทรัพยากรและบริการต่างๆ จากอินเทอร์เน็ต
- ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence, AI) เทคโนโลยีที่ช่วยให้โรงงานอุตสาหกรรมสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด
ระบบอัจฉริยะในงานการผลิตสามารถช่วยให้โรงงานอุตสาหกรรมสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และต้นทุนในการดำเนินงานได้
ตัวอย่างประโยชน์ของการใช้ระบบอัจฉริยะในงานการผลิต ได้แก่
- ปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิต ระบบอัจฉริยะสามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้โดยอัตโนมัติ เช่น การใช้หุ่นยนต์อุตสาหกรรมสามารถช่วยเพิ่มความเร็วและลดข้อผิดพลาดในการทำงาน
- เพิ่มความปลอดภัย ระบบอัจฉริยะสามารถช่วยเพิ่มความปลอดภัยในโรงงานโดยตรวจจับและป้องกันอันตรายต่างๆ เช่น การใช้เซ็นเซอร์สามารถช่วยตรวจจับการรั่วไหลของสารเคมี
- ลดต้นทุน ระบบอัจฉริยะสามารถช่วยลดต้นทุนการผลิตโดยลดการสูญเสียและปรับปรุงการใช้ทรัพยากร เช่น การใช้ระบบปัญญาประดิษฐ์สามารถช่วยระบุโอกาสในการปรับปรุงประสิทธิภาพ
การเลือกระบบอัจฉริยะในงานการผลิตที่เหมาะสมกับโรงงานนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ขนาดของโรงงาน ประเภทของการผลิต งบประมาณ และเป้าหมายที่ต้องการบรรลุ
รายละเอียดในการประเมินเพื่อจัดระดับความพร้อม ดังนี้
|
Band |
นิยาม |
คำอธิบายเพิ่มเติม |
|
1 Analog oriented |
ในกระบวนการผลิต ไม่มีอุปกรณ์ที่ใช้ระบบ OT และ IT เลย |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร ไม่ได้เป็นเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์หรือดิจิทัล |
|
2 Pre-programable system |
ในกระบวนการผลิต มีระบบ OT และ IT ใช้ในการทำงาน แต่เป็น ระบบแบบ pre-program เท่านั้น |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร ระบบคอมพิวเตอร์สามารถดำเนินการได้ตามโปรแกรมที่ตั้งไว้ล่วงหน้า โดยไม่มี ความสามารถในการตรวจจับความผิดปกติของการทำงานได้ |
|
3 Notifiable system |
ในกระบวนการผลิต มีระบบ OT และ/หรือ IT ใช้ในการทำงาน โดย เป็นระบบที่มีความสามารถในการตรวจจับความผิดปกติและแจ้ง เตือนความผิดปกติผู้รับผิดชอบได้โดยไม่จำเป็นต้องอยู่หน้าเครื่อง |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร ระบบคอมพิวเตอร์สามารถตรวจจับการดำเนินงานที่เบี่ยงเบนหรือผิดปกติไปจาก ค่าที่กำหนดไว้และแจ้งเตือนพนักงานให้ทราบได้ทันที |
|
4 Analytical system |
ในกระบวนการผลิต มีระบบ OT และ /หรือ IT ใช้ในการทำงาน โดย ระบบสามารถตรวจจับความผิดปกติแจ้งเตือนและสามารถวินิจฉัย สาเหตุของความผิดปกติได้ |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร ระบบคอมพิวเตอร์สามารถตรวจจับการดำเนินงานที่เบี่ยงเบนหรือผิดปกติไปจาก ค่าที่กำหนดไว้และแจ้งเตือนพนักงานให้ทราบได้ทันที รวมถึงสามารถวิเคราะห์สาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาหรือความ ผิดปกติได้ |
|
5 Precaution enabled system |
ระบบ OT และ /หรือ IT มีความสามารถในการคาดการณ์สภาวะที่ กำลังจะเกิดขึ้นกับ อุปกรณ์ เครื่องจักร และระบบคอมพิวเตอร์ ที่ใช้ ในกระบวการผลิตได้ล่วงหน้า ก่อนที่จะเกิดความเสียหาย |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร และระบบคอมพิวเตอร์ สามารถตรวจจับการดำเนินงานที่เบี่ยงเบนไปจากค่าที่ กำหนดไว้ และนำมาประมวลผลร่วมกับข้อมูลเชิงสถิติ เพื่อคาดการณ์สิ่งที่จะเกิดขึ้น แล้วแจ้งเตือนให้พนักงาน ทราบล่วงหน้า พร้อมสาเหตุของปัญหาที่ควรระวัง เช่น ระบบสามารถคาดการณ์อายุการใช้งานมอเตอร์ที่เหลือ จากสภาพการทำงานจริงของเครื่องจักร |
|
6 Forecastable and adaptable system |
ระบบ OT และ /หรือ IT สามารถวินิจฉัยสาเหตุและคาดการณส์ ภาวะ ที่กำลังจะเกิดขึ้นได้ล่วงหน้า โดยอาศัย Machine Learning รวมทั้ง สามารถให้คำแนะนำการปรับเปลี่ยน หรือระบบดำเนินการ ปรับเปลี่ยนพารามิเตอร์บางอย่างได้เอง |
อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องจักร และระบบคอมพิวเตอร์ สามารถคาดการณ์และวินิจฉัยสภาวะเบี่ยงเบนที่จะเกิดขึ้น ได้ล่วงหน้า รวมทั้งสามารถปรับเปลี่ยนปัจจัย (parameters) การทำงานให้กลับสู่สภาวะที่เหมาะสมที่สุดได้ด้วย ตัวเอง |
-
---------------------------------------------
สนใจข้อมูลเรื่องราวเพิ่มเติมได้ที่นี่
ดัชนีชี้วัดระดับความพร้อมอุตสาหกรรมไทย 4.0 (Thailand I 4.0 Index)
-------------------------------------------------
ที่มาข้อมูล
-------------------------------------------------
ข้อมูลที่น่าสนใจประวัติศาสตร์อุตสาหกรรม 4.0 ที่นี่ที่นี่
อุตสาหกรรม 4.0 (Industry 4.0) รวมข้อมูล-------------------------------------------------